«یک تصادف ساده»؛ در آستانه‌ی فتح نخل طلای کن 2025
جعفر پناهی، کارگردان تحسین‌شده‌ی فیلم‌هایی چون «این فیلم نیست» و «دایره»، پس از سال‌ها ممنوعیت و زندان، با فیلم جدید خود «یک تصادف ساده» به جشنواره کن بازگشت و با استقبال پرشوری روبه‌رو شد.
پناهی که سه سال پیش به دلیل اعتراض به بازداشت یکی از همکارانش در ایران بازداشت و به شش سال زندان محکوم شده بود، پس از دو سال حبس و اعتصاب غذا در سال ۲۰۲۳ آزاد شد. اکنون، او به عنوان انسانی آزاد و فیلم‌سازی مبارز، با اثری تازه پا به یکی از معتبرترین رویدادهای سینمایی جهان گذاشته است.
هنگامی که پناهی وارد سالن نمایش Palais برای نخستین اکران فیلم شد، با تشویق ایستاده‌ی تماشاگران روبه‌رو شد. پس از پایان فیلم نیز، سالن به مدت ۱۰ دقیقه با تشویق‌های ممتد لرزید — یکی از طولانی‌ترین تشویق‌ها در دوره‌ی امسال جشنواره کن.
«یک تصادف ساده» با محتوایی سیاسی، شخصی و تکان‌دهنده، از هم‌اکنون به عنوان یکی از مدعیان اصلی نخل طلا شناخته می‌شود. داستان فیلم حول شخصیتی به نام وحید (با بازی وحید مبصری) می‌چرخد که با شنیدن صدای خاصی — جیرجیر مصنوعی پای فردی — دچار فلش‌بک می‌شود. او معتقد است این صدا متعلق به فردی است که زمانی شکنجه‌گر او در دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی بوده است.
در ادامه، فیلم به یک تریلر روانی و اخلاقی بدل می‌شود، جایی که وحید بدون برنامه قبلی فرد مظنون را می‌رباید و از دیگر قربانیان می‌خواهد هویت او را تأیید کنند. اما آنچه آغاز می‌شود، نه یک انتقام قطعی، بلکه تردیدی عمیق، خشم فروخورده و تلاش برای یافتن حقیقت در دل ابهام است.
پناهی با الهام از تجربیات شخصی‌اش در دوران زندان، روایتی خشمگین اما سرشار از انسانیت خلق کرده است. در دل عصیان فیلم، طنز، پوچی و حتی لحظاتی از طعنه نیز دیده می‌شود. این فیلم نه فقط اعتراضی است به سیستم سرکوبگر و ضد پاسخگویی، بلکه در جسورانه‌ترین بخش خود، از انتقام نمی‌گوید، بلکه از نیاز به پشیمانی سخن می‌گوید.
فیلم بدون مجوز دولت ایران ساخته شده و نخستین فیلم بلند پناهی پس از «خرس نیست» در سال ۲۰۲۲ محسوب می‌شود. گرچه در برخی لحظات پایانی اندکی شعاری و پرتنش به نظر می‌رسد، اما ساختار رسمی‌تر آن، بازگشتی به سینمای داستان‌گوی کلاسیک است که پناهی پیش‌تر با آن شناخته می‌شد.
منبع: worldofreel