100 فیلم برتر تاریخ سینما از نگاه ۱۶۰۰ منتقد | دورانی جدید
اختصاصی سلام سینما - مجلهٔ «سایت اند ساوند» یکی از قدیمیترین و معتبرترین نشریات سینمایی بریتانیایی است. این مجله از سال ۱۹۵۲ شروع به نظرسنجی دربارهٔ بهترین فیلمهای تاریخ سینما از منتقدان کرد.
سایت اند ساوند این نظرسنجی را هر ده سال یکبار برگزار میکند و آخرین دور این نظرسنجی در سال ۲۰۲۲، بهتازگی با پرسش از قریب به ۱۶۰۰ منتقد در اقصینقاط جهان، منتشر شده است.
درحالیکه همیشه و در عموم نظرسنجیهایی با عنوان «بهترین فیلمهای تاریخ سینما»، عناوین کلاسیک به چشم میخوردند و ده فیلم اول با اندکی تغییر و تفاوت، مشابه هم بودند، نظرسنجی امسال سایت اند ساوند نشان از تغییرات ساختاری در سلیقه و تربیت سینمایی منتقدان جهان میدهد، سینمای مستقل اروپا از هروقت دیگری جدیتر شده است.
آلفرد هیچکاک و ژان لوک گدار با «سرگیجه»، «روانی»، «پنجره عقبی» و «شمال از شمال غربی» و «از نفس افتاده»، «تحقیر»، «پییرو خله» و «تاریخهای سینما» بیشترین فیلمها را در میان صد فیلم برتر تاریخ سینما دارند.
استنلی کوبریک، بیلی وایلدر و آندری تارکوفسکی با سه فیلم حاضرند.
مارتین اسکورسیزی، اگنس وردا، وونگ کار وای، آکیرا کوروساوا، فرانسیس فورد کاپولا، هیائو میازاکی، دیوید لینچ، کریس مارکر، شانتال آکرمن و چارلی چاپلین با ۲ فیلم به این فهرست راهیافتهاند.
حضور برخی از فیلمسازان و فیلمهایشان در این لیست، خورههای فیلم را شگفتزده خواهد کرد و بسیاری از تماشاگران عامه حتی نام این فیلمها به گوششان نخورده است. مثلاً در همان قدم اول، انتخاب فیلم «ژان دیلمان» ساختهٔ شانتال آکرمن بهعنوان بهترین فیلم تاریخ سینما جلبتوجه میکند.
شانتال آکرمن، یک فیلمساز مستقل و محجور با فیلمهایی روشنفکری است که تماشاگران عامه کمتر شناختی با او دارند.
در کنار این، حضور کلر دنی دیگر کارگردان زنی که فیلم «کار خوب» او در شمار ده فیلم اول قرار دارد، نکتهٔ مهمی است.
این اولین باری است که نام فیلمهای دو فیلمساز زن در دهتای برتر تاریخ سینما قرار میگیرد که از قضا یکیشان بهترین فیلم تاریخ سینما هم نام گرفته.
اگنس وردا و جین کمپیون هم، دیگر کارگردانان زن لیست صدتایی ۲۰۲۲ هستند.
حضور کارگردانان سیاهپوست و فیلمهای مرتبط با تبعیض نژادی سیاهپوستان مانند «مهتاب» و «برو بیرون» از دیگر نکات جالبتوجه و حائز اهمیت است.
این بهنوعی اولین باری است که این تعداد فیلم جدیدی که مربوط به سالهای بعد از ۲۰۰۰ هستند در شمار صد فیلم برتر تاریخ سینما به چشم میخورد که خودش یک نکتهٔ مهم دیگر است.
این لیست میتواند ناقوس عصر جدیدی را در تاریخ سینما به صدا درآورد. عصری که با تغییر ذائقهٔ جدی منتقدان همراه شده و توجه به زنان و اقلیتها در آن باید مورد تأکید قرار بگیرد. عصری که دیگر مثل گذشته خبری از آن فیلمهای کلاسیک نامآشنا نیست. هرچند «سرگیجه» و «همشهری کین» هنوز برش خود را حفظ کردهاند، اما جای خالی «خوشههای خشم» و «دلیجان» به چشم میخورد و «مرد سوم» و «کازابلانکا» به انتهای لیست کوچ کردهاند.
اکنون در آستانهایم ... در آستانهای جدید ... دروازههای عصر نوی سینما گویی پیش رویمان قرار گرفتهاند و حضور «تاریخهای سینما»ی ژان لوک گدار در این لیست خودش سند محکمی دربارهٔ این گزاره است.
در ادامه لیست ۱۰۰ فیلم انتخابی منتقدان در سایت Sight & Sound را مشاهده میکنید:
۱-«ژان دیلمان، شماره ۲۳ کهدو کومرس، ۱۰۸۰ بروکسل» (Jeanne Dielman, 23, quai du Commerce, 1080 Bruxelles) ساخته شانتال آکرمن- ۱۹۷۵
۲- «سرگیجه» (Vertigo) ساخته آلفرد هیچکاک- ۱۹۵۸
۳- «همشهری کین» (Citizen Kane) ساخته اورسن ولز- ۱۹۴۱
۴- «داستان توکیو» (Tokyo Story) اثر یاسوجیرو اوزو- ۱۹۵۳
۵- «در حال و هوای عشق» (In the Mood for Love) اثر وونگ کار وای- ۲۰۰۱
۶- «۲۰۰۱: اودیسه فضایی» (2001: A Space Odyssey) اثر استنلی کوبریک- ۱۹۶۸
۷- «کار نیکو» (Beau travail) اثر کلر دنی- ۱۹۹۸
۸- «جاده مالهالند» (Mulholland Dr) اثر دیوید لینچ- ۲۰۰۱
۹- «مردی با دوربین فیلمبرداری» (Man with a Movie Camera) اثر ژیگا ورتوف - ۱۹۲۹
۱۰-«آواز در باران» (Singin’ in the Rain) اثر استنلی دانن- ۱۹۵۱
۱۱- « طلوع: آواز دو انسان» (Sunrise: A Song of Two Humans) فردریش ویلهلم مورنائو- ۱۹۲۷
۱۲- « پدرخوانده» (The Godfather) فرانسیس فورد کاپولا- ۱۹۷۲
۱۳- «قاعده بازی» (La Règle du Jeu) ژان رنوار- ۱۹۳۹
۱۴- «کلئو از ۵ تا ۷» (Cléo from 5 to 7) اگنس وردا- ۱۹۶۲
۱۵- «جویندگان» (Searchers) جان فورد- ۱۹۵۶
۱۶- «سایههای نیمروز» (Meshes of the Afternoon) مایا درن و الکساندر همید- ۱۹۴۳
۱۷- «کلوزآپ» (close-up) عباس کیارستمی- ۱۹۸۹
۱۸- «پرسونا» (persona) اینگمار برگمان- ۱۹۶۶
۱۹- «اینک آخرالزمان» (Apocalypse Now) فرانسیس فورد کاپولا- ۱۹۷۹
۲۰- «هفت سامورایی» (Seven Samurai) آکیرو کوروساوا- ۱۹۵۴
۲۱- «مصائب ژان دارک» (The Passion of Joan of Arc) – کارل تئودور درایر- ۱۹۲۷
۲۱- «اواخر بهار» (Late Spring) یاسوجیرو اوزو- ۱۹۴۹
۲۳- «زنگ تفریح» (Playtime) ژاک تاتی- ۱۹۶۷
۲۴- «کار درست را انجام بده» (Do the Right Thing) اسپایک لی- ۱۹۸۹
۲۵- «ناگهان بالتازار» (Au Hasard Balthazar) روبرت برسون- ۱۹۶۶
۲۵- « شب شکارچی» (The Night of the Hunter) چارلز لاتن- ۱۹۵۵
۲۷- «شوآ» (Shoah) کلاود لنزمان- ۱۹۸۵
۲۸- « بابونهها» (Daisies) ویرا خیتیلووا- ۱۹۶۶
۲۹- «راننده تاکسی» (taxi driver) مارتین اسکورسیزی- ۱۹۷۶
۳۰- «سیمای زنی در آتش» (Portrait of a Lady on Fire) سلین سیاما- ۲۰۱۹
31- Mirror” (Andrei Tarkovsky, 1975)“
31- (Federico Fellini, 1963)“8½”
31- Psycho” (Alfred Hitchcock, 1960)“
34- . L’Atalante” (Jean Vigo, 1934)“
35- Pather Panchali” (Satyajit Ray, 1955)“
36- City Lights” (Charlie Chaplin, 1931)“
36- M” (Fritz Lang, 1931)“
38- À bout de souffle” (Jean-Luc Godard, 1960)“
38- Some Like It Hot” (Billy Wilder, 1959)“
38- Rear Window” (Alfred Hitchcock, 1954)“
41- Bicycle Thieves” (Vittorio De Sica, 1948)“
41- Rashomon” (Akira Kurosawa, 1950)“
43- Stalker” (Andrei Tarkovsky, 1979)“
43- Killer of Sheep” (Charles Burnett, 1977)“
45- North by Northwest” (Alfred Hitchcock, 1959)“
45- The Battle of Algiers” (Gillo Pontecorvo, 1966)“
45- Barry Lyndon” (Stanley Kubrick, 1975)“
48- Wanda” (Barbara Loden, 1970)“
48- Ordet” (Carl Theodor Dreyer, 1955)“
50- The 400 Blows” (François Truffaut, 1959)“
50- The Piano” (Jane Campion, 1992)“
52- News from Home” (Chantal Akerman, 1976)“
52- Fear Eats the Soul” (Rainer Werner Fassbinder, 1974)“
54- The Apartment” (Billy Wilder, 1960)“
54- Battleship Potemkin” (Sergei Eisenstein, 1925)“
54- Sherlock Jr.” (Buster Keaton, 1924)“
54- Le Mépris” (Jean-Luc Godard 1963)“
54- Blade Runner” (Ridley Scott 1982)“
59- Sans soleil” (Chris Marker 1982)“
60- Daughters of the Dust” (Julie Dash 1991)“
60- La dolce vita” (Federico Fellini 1960)“
60- Moonlight” (Barry Jenkins 2016)“
63- Casablanca” (Michael Curtiz 1942)“
63- GoodFellas” (Martin Scorsese 1990)“
63- The Third Man” (Carol Reed 1949)“
66- Touki Bouki (Djibril Diop Mambéty 1973)“
67- The Gleaners and I” (Agnès Varda 2000)“
67- Metropolis” (Fritz Lang 1927)“
67- Andrei Rublev” (Andrei Tarkovsky 1966)“
67- The Red Shoes” (Michael Powell & Emeric Pressburger 1948)“
67- La Jetée” (Chris Marker 1962)“
72- My Neighbour Totoro” (Miyazaki Hayao 1988)“
72- Journey to Italy” (Roberto Rossellini 1954)“
72- L’avventura” (Michelangelo Antonioni 1960)“
75- Imitation of Life” (Douglas Sirk 1959)“
75- Sansho the Bailiff” (Mizoguchi Kenji 1954)“
75- Spirited Away” (Miyazaki Hayao 2001)“
78- A Brighter Summer Day” (Edward Yang 1991)“
78- Sátántangó” (Béla Tarr 1994)“
78- Céline and Julie Go Boating” (Jacques Rivette 1974)“
78- Modern Times “(Charlie Chaplin 1936)“
78- Sunset Blvd.” (Billy Wilder 1950)“
78- A Matter of Life and Death” (Michael Powell & Emeric Pressburger 1946)“
84- Blue Velvet” (David Lynch 1986)“
84- Pierrot le fou” (Jean-Luc Godard 1965)“
84- Histoire(s) du cinéma” (Jean-Luc Godard 1988-1998)“
84- The Spirit of the Beehive” (Victor Erice, 1973)“
88- The Shining” (Stanley Kubrick, 1980)“
88- Chungking Express” (Wong Kar Wai, 1994)“
90- Madame de…” (Max Ophüls, 1953)“
90- The Leopard” (Luchino Visconti, 1962)“
90- Ugetsu” (Mizoguchi Kenji, 1953)“
90- Parasite” (Bong Joon Ho, 2019)“
90- Yi Yi” (Edward Yang, 1999)“
95- A Man Escaped” (Robert Bresson, 1956)“
95- The General” (Buster Keaton, 1926)“
95- Once upon a Time in the West” (Sergio Leone, 1968)“
95- Get Out” (Jordan Peele, 2017)“
95- Black Girl” (Ousmane Sembène, 1965)“
95- Tropical Malady” (Apichatpong Weerasethakul, 2004)“