جستجو در سایت

1396/04/25 22:15

بیانگر لحظه ها ( نقش موسیقی بولرو ساخته موریس راول در سینما )

بیانگر لحظه ها ( نقش موسیقی بولرو ساخته موریس راول در سینما )
بولرو به حدی امروزه معروف است که در بسیاری از مهم ترین سکانس های بهترین فیلم‌های تاریخ سینما به کرات استفاده شده ...

 بولرو،نام یک قطعه موسیقی است که توسط موریس راول،موزیسین فرانسوی حدود سال های 1927-1928 نوشته شد.راول قصدش از ساخت این قطعه،استفاده آن در باله بود،اما بولرو توانست،پا را فراتر بگذارد و نظر مردم را هم به خود جلب کند.به طوری که به صورت قطعه ای مستقل درآمد. از نظر زمانی ، تاکنون از دوازده تا هجده دقیقه توسط رهبران ارکسترهای سراسر جهان،گاه تندتر و گاه کندتر اجرا شده‌است، اما قطعه اصلی که خود راول نوشته و اجرا کرده،هجده دقیقه است که ریتم کندتری دارد.قطعه از دو طبل نظامی ،دو فلوت،دو باسون ،یک هورن ،یک ترومپت و یک ویولن تشکیل شده‌است .
بولرو به حدی امروزه معروف است که در بسیاری از مهم ترین سکانس های بهترین فیلم‌های تاریخ سینما به کرات استفاده شده .در پایان استاکر تارکوفسکی یا ریتم تم اصلی موسیقی فیلم قرمز کیشلوفسکی و…. بولرو در حقیقت از یک عبارت موسیقایی تشکیل شده که حدود پانزده بار تکرار می شود و در هر بار تکرار،حجم صدا به نسبت بار قبل بالاتر می رود تا جایی که در نهایت در بار آخر،ناگهان بریده می شود. به عبارتی قطعه در اوج خاتمه می یابد و از نظر اهل فن،یک کرشندو محسوب می شود.همان طور که گفته شد این قطعه توسط رهبران ارکسترها،بارها و بارها اجرا شده‌است . یکی از معروف‌ترین شان،سرگیو سلی بی داکی  اهل رومانی است.سلی بی داکی ،تحصیلاتش را ابتدا در موسیقی و سپس فلسفه و ریاضیات به پایان رساند.او به پاریس رفت و در کنسرواتوار پاریس،درس رهبری ارکستر خواند.در اواخر دهه چهل و پنجاه میلادی در انگلستان رهبر ارکستر بود و از 1979 تا 1996رهبری ارکستر فلارمونیک برلین را بر عهده داشت.همچنین کار تدریس در دانشگاه های آلمان و فیلادلفیای آمریکا را در کارنامه اش دارد.نکته جالب توجه این است که هیچ گاه برای تدریس موسیقی حقوقی نگرفته‌است . او هنرمند بسیار متفاوتی است و تا حدی عجیب.به عنوان مثال هیچ گاه تمایلی برای ضبط کارهایش نشان نمی داد و باورش این بود که موسیقی یا صدا،هنگامی که روی کاست بیاید،دیگر اجرای اصلی محسوب نمی شود و صدا از کیفیت می افتد.سلی بی داکی،گرایش به ذن و بودا داشت و بسیار به فلسفه،عرفان و ادیان شرق معتقد بود.
از معروف‌ترین اجراهایی که وی از قطعه بولرو انجام داده و متأسفانه مشخص نیست که کارگردان اش کیست؟ اما در فضای مجازی قابل دریافت و دیدن است،او را حین رهبری کردن ،بطور کامل نشان می دهد و با این شیوه پردازش تصویری،یکی از زیباترین اجراهای این قطعه ، پدید آمده و ماندگار شده‌است . معمولا کارگردانی کنسرت ها یا ارکسترهای بزرگ ،این گونه است که نماهای فراوانی از سازها،نوازندگان،رهبر ارکستر و تماشاچیان را به تناوب ،بر اساس ضرب موسیقی به یکدیگر پیوند و مونتاژ می کنند، اما در این قطعه،دوربین تمام مدت روی چهره و اندام سلی بی داکی تمرکز دارد.به عبارتی،دوربین تنها یک جزء از ارکستر و مهم‌ترین اش،یعنی رهبر ارکستر را نشان می دهد. در این اجرای بینظیر ،سلی بی داکی،ابتدا با آرامش کامل و بسیار کم تحرک کارش را شروع می کند و در پایان به حالتی بی قرار و شیدا و پرتحرک می رسد.به طوری ‌که موهایش تمام چهره اش را پوشانده و خیس غرق و هیجان زده است.در اینجا کارگردان گمنامش ،بی توجه به دیگران و دیگر اجزاء ،مهم‌ترین و بیانگرا ترین لحظه را انتخاب کرده و بدون توسل به شیوه های نخ نما و تکراری،نظیر معرفی مکان ارکستر،نماهایی از جزییات سازها و حذف همه زوائد ،تاثیری به مراتب گیراتر و پر تعلیق تر به دست آورده‌است و جوشش و غلیان و پرتو افشانی درونی هنرمند را لحظه به لحظه نشان می دهد. چیزی که شاید ساده به نظر برسد،اما ور نهایت به قطعه ای نامتعارف و خلاقانه تبدیل شده‌است .