A "herstory" of Armanian Genocide

تولین اوزدمیر، فیلمساز جوان ترکی، در فیلم مستند شاعرانه اش، فراتر از آرارات، به جستجوی هویت واقعی خود بعنوان یک زن ترک می پردازد. جستجویی شجاعانه، انقلابی و ساختارشکنانه. او این کار را با ساختارشکنی و بازسازی دوباره ی تاریخ غالب ترکیه از طریق پیوست موثق آنچه در طی نسل کشی ارمنیان توسط امپراتوری عثمانی گذشته است محقق می کند. برای این امر او مینی روایت ها،  history با اچ کوچک، را جایگزین ابرروایت، History با اچ بزرگ، میکند. او به بی صدایان، حاشیه رانده شدگان و خفه شدگان زیر چنگال تاریخ مذکر این کشور، یعنی مادران و پیرزنانی که شاهدان واقعی ماجرا و بازماندگان این فرهنگ اند صدا و تریبونی در فیلمش می دهد. و اینگونه، در جناسی که در انگلیسی بهتر حق مطلب را ادا میکند، بجای history به روایت herstory ها میپردازد، تا قدرت مینی روایت ها و صدای نشنیده شده ی زنان را به رخ بکشد.

برای تولین اوزدمیر، هویت شخص جدای از گذشته ی ملی و حافظه ی جمعی نیست. او از دولت ترکیه بخاطر عدم وجود نقد-خود self-criticism و سرپوش بجای تحلیل و محکوم کردن تاریخ این کشور عصبانی ست. مادامی که دولت ها جرات و قدرت نقد خود را نداشته باشند پیشرفت میسر نمی شود. 

در فیلم اوزدمیر، زبان، ادبی، شاعرانه و زنانه است. جلوه های صدا از کیفیت بالایی برخوردارند. استفاده ی بجا از تصاویر و نمادهای قوی و مرتبط به عمق و غنای فیلم کمک کرده و اشاره به آگاهی و سواد و تسلط این کارگردان جوان بر موضوع کارش دارند ( تصاویر و صحنه های رقص، گلدوزی، آواز، و ... از این قبیل اند).

زنانی که اوزدمیر در طی سفرش از فرانسه به سرزمین مادری اش ملاقات میکند، برغم تفاوت مذهبی، قومی، سنی، اجتماعی و غیره، همگی یک نکته مشترک دارند و آن حرف زدن به زبان ترکی ست‌. تولین اوزدمیر، در مستند آوانگاردش، نشان میدهد که فریادهای ارمنیان سلاخی شده را همچنان میتوان از لابلای خطوط ننوشته شده ی تاریخ شنید و مرزها و دولت ها قادر به جدا کردن ما از ریشه ی تاریخی فرهنگی مان نیستند.

شفیقه کیوان، IMDb, ژوئن 2018