لیسانسهها چگونه جان گرفت؟ روایت سروش صحت از تولد یک سریال پربیننده

سروش صحت، کارگردان سریال «لیسانسهها» در یکی از مصاحبههای خود به پشتپرده ساخت این سریال محبوب پرداخته است. به گفته او، «لیسانسهها» نه فقط حاصل یک طرح از پیش آماده، بلکه نتیجه اصرار، چالشپذیری و تغییر مسیر از ملودرام به طنز بوده است.
صحت میگوید در ابتدا قصد داشتهاند سریالی ملودرام تولید کنند، اما چند عامل مهم باعث شد جهتگیری پروژه به سمت طنز تغییر کند؛ نخست اینکه طرح اولیه سریال لیسانسهها از قبل آماده بود. اما چیزی که این طرح را به مرحله ساخت رساند، اصرار و پیگیری جدی تهیهکننده سریال، رضا جودی بود؛ کسی که به گفته صحت، «خیلی خیلی خیلی» دنبال ساخت این مجموعه بود و اگر تلاشهای بیوقفه او نبود، شاید «لیسانسهها» هرگز ساخته نمیشد.
اما ماجرا فقط به داشتن طرح و تهیهکننده پیگیر ختم نمیشود. عامل سوم، نوعی چالش شخصی برای صحت و ایمان صفایی (نویسنده همکار) بود. آنها میخواستند برای آخرین بار امتحان کنند که آیا هنوز میشود در تلویزیون طنز ساخت یا نه. آنها به نوعی به نقطهای رسیده بودند که اگر این تلاش هم به نتیجه نمیرسید، کار را واگذار میکردند به دیگرانی که شاید امید بیشتری داشته باشند.
صحت به دلنگرانیهای آن دوران هم اشاره میکند. ترس از سانسور، حساسیتهای مختلف و امکان برداشت نادرست از شوخیها باعث شده بود بسیاری از نوشتهها را پاره کنند. اما در نهایت تصمیم گرفتند همان نگرانیها را تبدیل به بخشی از سریال کنند. مثلاً اگر جایی با مسئول یا نهاد خاصی شوخی میشد، در همان لحظه به شکل طنزآمیز توضیح میدادند که «این فقط شوخی است، لطفاً به دل نگیرید!» و همین صراحت و خلاقیت باعث شد هم مسئولین و هم مردم با این جنس طنز ارتباط برقرار کنند.
نمونه موفق آن، شخصیت سروان نعیمی (پلیس) بود؛ شخصیتی که ابتدا نهادهای مرتبط نگران نوع نمایش او بودند، اما به مرور که مردم با این کاراکتر ارتباط گرفتند و دوستش داشتند، آن حساسیتها هم کاهش یافت. همکاری نهادهایی مانند نیروی انتظامی در ادامه مسیر باعث شد طنز سریال نه تنها محدود نشود، بلکه اثرگذارتر نیز شود.
صحت در پایان تأکید میکند که ممیزی همیشه وجود داشته، اما «لیسانسهها» توانست مرزها را جابهجا کند. از شوخی با وزارتخانهها و نمایندگان گرفته تا حتی شوخی با خود تلویزیون! و این در شرایطی بود که بسیاری از سریالهای طنز، چنین فضایی را تجربه نمیکردند.