.jpg?w=728&q=75)
محمود کریمی: ساخت فیلم «بچه مردم» برایم ترس داشت!
.jpg?w=1200&q=75)
محمود کریمی، که به همراه فائزه یارمحمدی جایزه بهترین فیلم‌نامه جشنواره چهل و سوم فیلم فجر را دریافت کرد، در گفت‌وگو با سلام سینما از تجربه ساخت فیلم بچه مردم، چالش‌های این مسیر و تأثیر تجربه‌های پیشین خود بر این اثر صحبت کرد.
حضور در سینما پیش از ساخت بچه مردم
کریمی در مورد پیشینه کاری خود گفت: «هرچند بچه مردم اولین فیلم سینمایی من محسوب می‌شود، اما پیش از این هم در سینما فعالیت داشته‌ام. در پروژه‌هایی کارگردان صحنه‌های اکشن بوده‌ام، فیلم‌برداری فیلم‌های تجربی را در کارنامه دارم و حتی مقابل دوربین نیز قرار گرفته‌ام. همچنین، مستندهایی ساخته‌ام که به نمایش درآمده‌اند.»
چالش‌های ساخت یک پروژه بزرگ
کریمی درباره سختی‌های ساخت بچه مردم بیان کرد: «انجام چنین پروژه‌ای واقعاً ترس داشت و در اصل نیاز به شکلی از دیوانگی داشت. باید در نقطه‌ای تصمیم می‌گرفتیم که دل‌مان را به دریا بزنیم. قصه فیلم به خودی خود می‌توانست دافعه داشته باشد و مخاطب عام را درگیر نکند، پس باید راهی پیدا می‌کردیم که فیلم برای همه جذاب باشد.»
او همچنین به مشکلات تولید فیلم اشاره کرد: «سینمای ما به قواعد نانوشته‌ای پایبند است که بر اساس آن، فیلم باید متناسب با میزان هزینه‌اش، تولید مشخصی داشته باشد. اما بچه مردم از این جنس نبود. برخی سکانس‌ها برای چند ثانیه استفاده می‌شدند، اما هزینه و زمان زیادی برای ساخت آن‌ها صرف شد. برخی تهیه‌کنندگان به آقای احمدی، تهیه‌کننده فیلم، می‌گفتند که این فیلم تولیدی نیست.»
تأثیر سبک‌های سینمایی و مقایسه با وس اندرسون
کریمی در پاسخ به شباهت‌هایی که میان سبک کارگردانی او و وس اندرسون دیده شده، توضیح داد: «بیشتر از وس اندرسون، سبک فیلم به آثار ژان پیر ژونه نزدیک است. فیلم‌های وس اندرسون را دوست دارم، اما او در جایگاهی است که کسی نمی‌تواند از او تقلید کند و من هم چنین قصدی نداشتم.»
او در ادامه افزود: «این نوع فیلم‌سازی محدود به دو کارگردان خاص نیست. در سینمای اروپا و آمریکا نیز چنین سبکی وجود دارد. حتی می‌توان گفت که اگر فراتر برویم، به دنیای کارتون‌ها می‌رسیم که برای من بسیار جذاب است. در این فضا دنیا مهربان‌تر به نظر می‌رسد و خلق چنین فضایی برایم دلنشین‌تر است.»
فرآیند نگارش فیلم‌نامه و چالش‌های آن
کریمی درباره روند نوشتن فیلم‌نامه گفت: «ما ابتدا به یک ایده یک‌خطی رسیدیم و سپس آن را به یک طرح یک‌صفحه‌ای گسترش دادیم. در نهایت، فیلم‌نامه‌ای که اکنون روی پرده است، شکل گرفت.»
او افزود: «حجم چگالی قصه در این فیلم بالاست و این چیزی است که مخاطب ایرانی کمتر با آن آشناست. ما در ایده و قصه ریخت‌وپاش کردیم اما با منطقی خاص پیش رفتیم. فیلم‌نامه اولیه اصلاً چنین نبود و ما بسیار به خودمان سخت گرفتیم. هر صحنه‌ای که صرفاً زیبا بود اما در داستان نقشی نداشت، حذف کردیم.»
تأثیر تجربه‌های پیشین بر فضای کمدی فیلم
کریمی درباره تأثیر حضورش در برنامه خندوانه بر سبک کمدی فیلم گفت: «قطعاً همه این تجربیات بر روی کار من اثر گذاشته‌اند. حتی زمانی که مستند صنعتی می‌ساختم، سعی می‌کردم لحظاتی سرگرم‌کننده خلق کنم. در آیتم‌های تلویزیونی هم هدفم این بود که مردم از دیدن آن‌ها لذت ببرند. قصد ما مسخره‌بازی یا شلنگ تخته انداختن نبود، بلکه می‌خواستیم فیلم مفرح باشد.»
پایان‌بندی و نگاه اجتماعی فیلم
در پاسخ به انتقادات درباره پایان‌بندی فیلم، کریمی توضیح داد: «واقعیت این است که این پایان‌بندی از ابتدا در طرح داستان وجود داشت. خیریه بهشت امام رضا پیشنهاد ساخت این فیلم را داد و ما با داستانی روبه‌رو شدیم که درباره بچه‌های پرورشگاهی‌ای بود که در زمان جنگ به جبهه رفتند، شهید شدند و بعد پرونده‌هایشان گم شد. وقتی این داستان را شنیدم، احساس کردم این کمترین کاری است که می‌توان برای این بچه‌ها انجام داد.»
او در پایان تاکید کرد: «برای ما مهم بود که این فیلم در میان آثار سفارشی گم نشود و در عین حال، اثری جذاب برای مخاطب باشد.»