پایان پرآشوب فاز پنجم مارول؛ مسیری که دیگر جواب نمی‌دهد

با انتشار سریال «آیرون‌هارت» (Ironheart)، فاز پنجم دنیای سینمایی مارول به پایان رسید؛ فصلی ناهماهنگ، پراکنده و پر از آزمون‌وخطا که با اهداف اولیه‌اش فرسنگ‌ها فاصله داشت. این فاز که قرار بود با فیلم «صاعقه‌ها» (Thunderbolts) بسته شود، تحت‌تأثیر تأخیرها، شکست‌ها و تغییر مسیرهای پی‌درپی، به شکلی ناتمام و مبهم به پایان رسید.

پس از «انتقام‌جویان: پایان بازی» (Avengers: Endgame) و دوران پاندمی، مارول تلاش کرد با معرفی «حماسه چندجهانی» (The Multiverse Saga) و نمایش آثاری متنوع، مخاطب را دوباره جذب کند. اما از «کوانتومانیا» (Quantumania) و شکست کانگ، تا «مارول‌ها» (The Marvels) و کم‌فروغی آن، نشانه‌های سقوط آشکار بودند. ترکیب شخصیت‌های فرعی و وابستگی زیاد به سریال‌های دیزنی‌پلاس باعث شد بسیاری از آثار این فاز برای مخاطب عام غیرقابل‌درک یا بی‌اهمیت به نظر برسند.

تغییر رویه در فاز پنجم فقط به فیلم‌ها محدود نماند؛ تلویزیون مارول نیز دچار بازنگری جدی شد. سریال‌هایی مثل «اکو» (Echo) و حتی «دردویل: تولد دوباره» (Daredevil: Born Again) بازنویسی یا بازطراحی شدند و حالا مدل تلویزیونی سنتی و چند فصلی جای فرمت‌های محدود و شبه‌سینمایی را گرفته است. سریال «لوکی» (Loki) تنها اثری بود که با حفظ ساختار سریال‌محور توانست موفقیت نسبی کسب کند.

مارول حالا با درسی مهم از فاز قبلی در آستانه فاز ششم قرار دارد: بدون شخصیت‌های قدرتمند و داستان‌های مستقل، مخاطب بازنمی‌گردد. «چهار شگفت‌انگیز» (Fantastic Four) و «انتقام‌جویان: روز قیامت» (Avengers: Doomsday) قرار است با تمرکز بر چهره‌های محبوب، و نه تکیه بر اتصال‌های پیچیده بین آثار این مسیر را بازسازی کنند.
فاز پنجم تجربه‌ای پرهزینه برای مارول بود؛ تجربه‌ای که شاید مسیر آینده این ابرفرنچایز را نجات دهد. البته اگر به‌درستی از آن عبرت گرفته شود.