رابرت ردفورد: از بازیگر محبوب هالیوود تا انقلابی در سینمای مستقل

در فیلم کمدی ۱۹۶۷ «پابرهنه در پارک» (Barefoot in the Park)، جین فوندا در نقش کوری، با تحسین و در عین حال گلایه، به رابرت ردفورد می‌گوید: «تو همیشه درست لباس می‌پوشی، همیشه درست به نظر می‌رسی، همیشه حرف درست می‌زنی… تقریباً بی‌نقص هستی.» اما این ظاهر بی‌عیب و آرامش در بازی ردفورد، تنها بخشی از جذابیت او بود؛ بازیگری با پیچیدگی، کنترل و زیرکی که در هر ژانری که حضور داشت، مخاطب را مجذوب می‌کرد.

باربرا استرایسند، هم‌بازی ردفورد در «همان‌گونه که بودیم» (The Way We Were)، در کتاب خاطرات ۲۰۲۳ خود نوشت: «مثل بزرگ‌ترین ستاره‌های سینما، باب قدرت خویشتن‌داری را می‌فهمد… و همین رمز جذابیت اوست.»

چشم‌های آبی و موهای طلایی ردفورد وقتی در نقش یک تک‌تیرانداز وسترن در «بوتچ کسیدی و ساندنس کید» (Butch Cassidy and the Sundance Kid)، خبرنگاری جسور در «همه مردان رئیس‌جمهور» (All the President's Man)، شیاد در «نیش» (The Sting)، سارق بانک در «پیرمرد و تفنگ» (The Old Man and the Gun) یا یک میلیونر خودخواه در «پیشنهاد بی‌شرمانه» (Indecent Proposal)  ظاهر می‌شد، لایه‌های عمیق و متضادی به شخصیت‌هایش می‌داد.

رابرت ردفورد به‌عنوان فیلمساز نیز پر از تضاد بود؛ او بازیگر محبوب هالیوود بود، اما در اواخر دهه ۷۰ میلادی مؤسسه و جشنواره ساندنس را تأسیس کرد تا سینمای مستقل را با جسارت و ریسک به جهان معرفی کند. امروزه جشنواره ساندنس یکی از مهم‌ترین فستیوال‌های سینمایی جهان است و کارگردانان مرزی‌گرا مانند کوئنتین تارانتینو، استیون سودربرگ و جوردن پیل از آنجا کار خود را آغاز کردند.

با اینکه ردفورد برای ظاهرش در سینما شناخته شد، تنها اسکار رقابتی او برای کارگردانی فیلم «مردم معمولی» (Ordinary People) بود. او علاقه و تسلط ویژه‌ای به تمامی جنبه‌های فیلم داشت و آثاری مانند «مسابقه تلویزیونی» نیز نمونه‌ای از فیلم‌های تماشایی و تاثیرگذار اوست.

در سال‌های پایانی زندگی، ردفورد با کمی حسرت درباره اهمیت ظاهرش در دوران آغازین بازیگری گفت: «اکنون در مرحله‌ای هستم که می‌توانم واقعاً بر اساس کارهایی که انجام می‌دهم قضاوت شوم.» او با استعداد غیرمنتظره و شخصیت‌های غیرمتعارف خود، راهی متفاوت برای هنر بازیگری و فیلمسازی باز کرد.

در مصاحبه‌ای با (CBS News Sunday Morning) درباره آخرین نقش مهم خود در «پیرمرد و تفنگ» در سال ۲۰۱۸ گفت: «احساس می‌کنم با حس یاغی به دنیا آمده‌ام. از کودکی همیشه می‌خواستم از قواعد فاصله بگیرم.»