نشست خبری فیلم قهرمان در جشنواره کن 2021
به گزارش سلام سینما، شب گذشته فیلم سینمایی «قهرمان» به کارگردانی اصغر فرهادی برای اولین بار در هفتاد و چهارمین دوره جشنواره فیلم کن (2021) به نمایش درآمد.
اصغر فرهادی پس از موفقیتهای «فروشنده» اینبار با نهمین فیلم بلند سینماییاش «قهرمان»، شانس خود را برای کسب جایزه نخل طلای بهترین فیلم جشنواره کن میآزماید.
بعد از مراسم فتوکال که با حضور امیر جدیدی و سارینا فرهادی به عنوان تنها بازیگران حاضر و اصغر فرهادی، هایده صفییاری تدوینگر فیلم، پریسا گرگین برنامه ریز و الکساندر مالهگی که در مقام تهیه کننده اصغر فرهادی را همراهی کرده است برگزار شد، نشست مطبوعاتی این فیلم با حضور امیر جدیدی، اصغر فرهادی و الکساندر مالهگی آغاز شد.
موضوع اصلی فیلم «قهرمان» شبکههای اجتماعی نیست.
اصغر فرهادی در ابتدای کنفرانس مطبوعاتی فیلم سینمایی «قهرمان» بیان کرد: این فیلم درباره یک خانواده صحبت میکند. انتقاد دو شکل دارد، یک وقتی شما یک سیستم را نقد میکنید و مقابلش هستید یک وقتی هست که جامعه را نقد میکنید. من در این فیلم نگاهی که از این قالب بیرون بزند را نداشتم.
وی در پاسخ به سوال دیگری توضیح داد: موضوع اصلی فیلم «قهرمان» شبکههای اجتماعی نیست. این سوژه بستری بود که قصه راه بیفتد. این اعتقاد را ندارم که ما میخواستیم بگوییم شبکههای اجتماعی خوب یا بد هستند.
ورایتی صحبت هایم را اشتباه ترجمه کرده است، بیانیه نویسی شیوه من نیست.
فرهادی در این نشست خبری درباره صحبتهای منتشرشده در گفتگو با ورایتی درباره سرکوبگری در ایران توضیح داد:
با احترام به مصاحبه خبرگزاری ورایتی باید بگویم این تصور خبرنگاری بود که دیروز صحبتهای من را شنید ترجمه کرد. ما درباره موضوعی صحبت کردیم که شاید در اروپا نباشد. اما در ایران وجود دارد. مردم خارج از ایران فکر میکنند فضای مجازی در ایران وجود ندارد بنابراین کسی که با من مصاحبه کرد از وجود فضای مجازی تعجب کرد و من هم گفتم البته که هست، حتی شاید پررنگتر از کشورهای غربی باشد و از من پرسید چرا؟ که من گفتم زیرا فضای بستهای برای بیان نظرات وجود دارد. پس مردم برای ابراز نظرات از فضای مجازی استفاده میکنند. در کشوری که میتوان آزادانه اظهار نظر کرد قطعاً فضای مجازی استفاده کمتری دارد.
وی با اشاره به رویکرد خود در فیلمسازی و دوریاش از فضای طرح اظهارات تند و صدور بیانیه، توضیح داد: نخستین مرتبهای که درباره اعدام بچههای زیر هجده سال بحث شد، «شهر زیبا» اولین فیلمی بود که فکر میکنم بدون تاخیر درباره این مسئله ساخته شد، آن موقع به این فکر میکردم که شاید باید به جای «شهر زیبا» یک بیانیه تند میدادم. اما همچنان «شهر زیبا» را آدمها میبینند و هنوز این سوال وجود دارد که چرا این آدمها در سن ۱۴ سالگی مرتکب قتل میشوند؟ اگر آن فیلم را نساخته بودم و در آن زمان بیانیهای میدادم، احتمالاً بیانیه خوبی نمیشد. چون بیانیه نویسی و مقاله نویسی شیوه من نیست. فکر میکنم بهتر این است که با داستانم این حرف را بزنم و این سوال را ایجاد کنم که چرا این اتفاق میافتد. به نظرم این روش تاثیرگذارتر است.
اگر روزی در جهانی، بدون تابو و پرسش های ممنوعه باشیم ،آنگاه احساس می کنم در آغاز یک تغییر واقعی قرار داریم.
فرهادی در این نشست هدف خود از ساخت قهرمان را اینچنین بیان کرد: هر کس تعریف خود را دارد و هدف خاص من این است که فرزندم و فرزند دیگری بتواند آزادانه در جامعه پرسش کند. اگر روزی در جهانی، بدون تابو و پرسش های ممنوعه باشیم ،آنگاه احساس می کنم در آغاز یک تغییر واقعی قرار داریم.
فکر نمیکردم برداشت بقیه از این فیلم هم «قضاوت» باشد.
کارگردان «قهرمان» در بخش دیگری از این کنفرانس، درباره تشابه مضامین فیلمهایش گفت: فکر نمیکردم برداشت بقیه از این فیلم هم «قضاوت» باشد. آنقدر این را درباره فیلمهایی که ساختهام، گفتهاند که درباره قضاوت و دروغ است که وقتی بازهم میشنوم، متعجب میشوم. در کنار این دو کلمه البته «آبرو» هم هست و این حتی از دو کلمه دروغ و قضاوت مهمتر است.
وی تأکید کرد: «آبرو» به معنای تصویر جمعی دیگران از ماست و این نه در فرهنگ ما که در همه جا مهم است.
فرهادی بیان کرد: این فیلم کمتر به موضوع قضاوت پرداخته است در همه فیلمهای من موضوع قضاوت وجود دارد ولی نه به خاطر اینکه تم فیلم قضاوت باشد. روایتی که داریم در دل خود این قضاوت کردنها را دارد. این گونه نیست که فکر کنم این تنها موضوعی است که اگر حل شود اوضاع بهتر میشود. مرز دروغ و حقیقت مرز مشخصی نیست. نمیتوانیم به قطعیت بگوییم این کار بد است این کار خوب است. ممکن است کاری از نظر ما بد باشد.
ما بیشتر دو دوست هستیم تا دو همکار
وی درباره همکاری با الکساندر مالهگی تهیهکننده مشترک فیلمهایش نیز بیان کرد: ما بیشتر دو دوست هستیم تا دو همکار، یکی از شانسهای بزرگ من همکاری با الکساندر است. نگاه ما به سینما خیلی به هم نزدیک است.
اگر فیلمساز صادقی باشید و به دنبال حواشی نباشید، فیلم شما مسیر درستی را میرود.
فرهادی در پاسخ به سوالی درباره مضمون «قهرمان» تأکید کرد: این فیلم مخالف با خودکشی است، اگر فیلمساز صادقی باشید و به دنبال حواشی نباشید، فیلم شما مسیر درستی را میرود.
وی افزود: من در این فیلم بخشهایی را گذاشتهام که تماشاگران عادی را به تماشای فیلم ترغیب کنم اتفاقاً بخشی از موفقیت فیلمهای من در ایران مربوط به این است که مردم عادی به تماشای آنها نشستهاند.
مهاجرت خیلی خوب است اما نه مهاجرت اجباری
فرهادی درمورد حقیقتگویی دقیق و اینکه آیا در دوران فیلمسازی اش نظری که درباره مفهوم حقیقتگویی دارد تغییری کرده است؟ گفت: قطعاً در طی این سالها که خیلی هم طولانی نیست، نظرم حتماً تغییر کرده اما نه تغییر بنیادین.
وی با اشاره به اینکه با آشنایی با فرهنگهای دیگر میتوان چیزهایی را مقایسه کرد و به همین دلیل وی معتقد است مهاجرت خیلی خوب است، اما نه مهاجرت اجباری، افزود: مثلاً وقتی به اسپانیا میروی چیزهایی میبینی که با فرهنگ خودت متفاوت است و با حسنها و عیبهای خودت مواجه میشوی. مثلاً در فیلم «گذشته» به بازیگرم «برنیس» گفتم که موضوعی را باید به آرامی بگویی و او صدایش را آورد پایین. او مفهوم آرام آرام را متوجه نمیشد که طرف مقابل ناراحت نشود. همان طور که در فیلم برادران کوئن میگوید میخواهی بکشی، بزن توی سرش و زجر کشش نکن. این یک چیز فرهنگی است.
با بررسی فرهنگ دیگر متوجه این تفاوتها میشوی و در کنارش داشتههای خودت را هم پیدا میکنی. ما متاسفانه به دلیل وضعیت کشورمان به صورت پاندولی بین خودباختگی و خودشیفتگی در حال حرکت هستیم. زمانی به طور کل دچار خودباختگی میشویم و میگوییم هیچی نداریم و این خیلی دردناک است و در لحظاتی دچار خودشیفتگی میشویم که فکر میکنیم مرکز ثقل جهانیم. نه هم بخشی از دنیا هستیم که مفاخری داریم و معایبی مثل هر کشور دیگری. با مهاجرت و آشنایی با فرهنگهای دیگر میتوانیم دریافتهایی داشته باشیم و به همین دلیل من هم در حال تغییرم.
فرهادی در واکنش به سوالی درباره اینکه در طول فیلم به پلههای زیاد برمیخوریم و اینکه آیا وی به دنبال نظری خاص بود؟ از پرسش کننده خواست تا جواب این سوال را زمانی مناسبتر بدهد زیرا توضیح آن مفصل است و موتیفی است که میخواهد بعداً درباره آن کامل حرف بزند.