اختصاصی سلام سینما-هر ساله جشنواره های فیلم زیادی در سراسر دنیا با هدف نمایش و تجلیل از برترین های دنیای سینما برگزار می شوند. این جشنواره ها معمولا چند روز به طول می انجامند و در طی آن فیلم های شرکت کننده اکران می شوند. فیلم های حاضر در این جشنواره ها به تفکیکی که برگزار کننده جشنواره اعلام کرده در بخش های مختلفی دسته بندی می شوند. به طور کلی جشنواره ها شامل یک بخش اصلی، فیلم های کوتاه، فیلم های مستند، فیلم اولی ها و گاهی بخشی خارج از رقابت اصلی را شامل می شوند. برگزیدگان این رویدادها اغلب از طریق هیات داوران که از بزرگان سینما هستند و یا منتقدان مطرح این عرصه و گاهی تماشاگران انتخاب می شوند.

هر جشنواره جایزه مربوط به خودش را دارد. مثلا جشنواره «برلین» برای تجلیل از برندگانش از تندیس خرس استفاده می کند که نماد شهر برلین است.

بعضی از این جشنواره ها تاثیر مستقیمی بر مراسم اهدای جوایز دارند. مثلا هیات آکادمی اسکار برای انتخاب برترین ها گاهی به برندگان این جشنواره ها نگاهی می اندازند و متاثر از جریان آنها هستند.

تفاوت جشنواره و مراسم جوایز (Festival vs Awards)

جشنواره‌ها با هدف جذب مخاطب، رسانه‌ها و دست اندرکاران صنعت فیلمسازی برگزار می‌شوند، از این رو، فیلم های بخش‌های مختلف در زمان برگزاری جشنواره اکران می‌شوند. اما در مراسم جوایز، هرکس به سینما علاقمند باشد، مهمترین فیلم‌های مراسم جوایز را می‌شناسد زیرا فیلم‌ها قبلا، در سینماها اکران شدند.
همچنین در جشنواره ها، همه ی فیلم های شرکت کننده در بخش رقابت، نامزد دریافت جایزه اصلی هستند و معمولا در آخرین روز با رای هیات داوران یا انتخاب مردم، از برگزیدگان همه‌ی فیلم‌های بخش رقابت، تجلیل می کنند. اما در مراسم جوایز، تعدادی فیلم به عنوان نامزد در بخش‌های مختلف اعلام می شوند و در نهایت با رای هیات داوران به برگزیدگان نامزدها، جایزه اهدا می‌شود.

مراسمی مثل: اسکار، گلدن گلوب و بفتا معتبرترین مراسم جوایز دنیای سینما هستند.

در این مطلب معتبرترین جشنواره های بین المللی فیلم را معرفی می کنیم.

فستیوال فیلم کن (کن، فرانسه)/ Cannes Film Festival

«کن» را می توان معتبرترین فستیوال فیلم دنیا نامید که سالانه برترین فیلمسازان سراسر دنیا را به شوق گرفتن «نخل طلا» به فرانسه می کشاند.

تاریخچه این فستیوال به سپتامبر 1946 برمی گردد؛ زمانی که وزیر فرهنگ فرانسه پیشنهاد برگزاری یک جشنواره در رقابت با جشنواره ونیز را مطرح کرد. چند سال بعد هر دو کشور توافق کردند که هرکدام فستیوال خود را به صورت جداگانه و در فصل بهار برگزار کنند.

گفتنی است که این فستیوال زیاد رابطه خوبی با آکادمی اسکار ندارد و معمولا برندگان اسکار تحت تاثیر کن نیستند.

حضور در این فستیوال برای عموم آزاد نیست و تنها مطبوعات و رسانه ها با مدرک رسمی می توانند در آن حضور داشته باشند البته بلیت تماشای فیلم ها برای ساکنان کن موجود است.

جشنواره کن، بخش های مختلف و جوایز متفاوتی دارد که مهمترین آنها «نخل طلا»، «جایزه بزرگ» و «جایزه هیات داوران» هستند.

این فستیوال هر سال از 12 تا 22 می برگزار می شود.

جشنواره فیلم ونیز (ونیز، ایتالیا)/ Venice Film Festival

تا  چندی پیش، ونیز با کن در رقابت بود تا عنوان برترین و معتبرترین فستیوال اروپا را به خود اختصاص دهد اما فستیوال تورنتو با زرق و برق هالیوودی اش تمام توجه ها را به خودش معطوف کرد تا ونیز را در حاشیه قرار دهد. با این حال ونیز هنوز هم از مهم ترین جشنواره های فیلم اروپا است.

«ونیز»، قدیمی ترین فستیوال فیلم دنیا است. این فستیوال اولین بار در 6 آگوست 1932 برگزار شد. دهه 1930 دوران طلایی فیلم و سینما در ایتالیا بود و مردم و دولتمردان توجه ویژه ای به صنعت فیلمسازی داشتند. در اولین دوره این جشنواره، هیچ جایزه ای اعطا نشد و تنها نام فیلم برتر که فیلمی فرانسوی بود اعلام شد. اکنون نزدیک به یک قرن از قدمت جشنواره ونیز می گذرد و تنها در دوران جنگ جهانی دوم برگزار نشده است.

جایزه اصلی این جشنواره، شیر طلایی است که به بهترین فیلم اهدا می شود، شیر نقره ای که به بهترین کارگردان می رسد و جام های ولپی که برای بهترین بازیگران هستند.

عمده ی مخاطبان این جشنواره خبرنگارها هستند. همچنین علاقمندان می توانند بلیت های سالن های نمایش را از سایت جشنواره تهیه کنند.

این جشنواره در فاصله زمانی مناسبی از فصل جوایز هالیوود قرار دارد؛ با این حال، فیلم هایی که تمایل دارند تا در اسکار به چشم بیایند در فستیوال فیلم تورنتو شرکت می کنند.

جشنواره فیلم ساندنس (پارک سیتی، یوتا، آمریکا)/ Sundance Film Festival

«ساندنس»، یکی از مهمترین جشنواره های فیلم در آمریکا است. این جشنواره در اواخر ژانویه و اوایل فوریه برگزار می شود. مخاطب های این جشنواره، علاقمندان به فیلم، کارگردان ها، خبرنگاران و البته علاقمندان به اسکی هستند که در آن فصل از سال در پارک سیتی حضور دارند.

تاریخچه این فستیوال به آگوست 1978 برمی گردد. ریاست آن را «رابرت ردفورد» با همکاری فرماندار وقت ایالت یوتا بر عهده داشتند. نام آن در ابتدا فستیوال فیلم امریکا (US Film Festival) بود اما با الهام از نام «ساندنس کید» که کاراکتر فیلم «بوچ کسیدی و ساندنس کید» با بازی «ردفورد» بود به جشنواره فیلم ساندنس تغییر کرد.

 هم اکنون این جشنواره بیشتر جایی برای نمایش فیلم های کم بودجه و دور از حلقه هالیوود است و جایزه اصلی آن، جایزه ویژه هیات داوران است که به فیلم برگزیده اهدا می شود.

جشنواره فیلم برلین (برلین، آلمان)/ Berlin International Film Festival

از فستیوال ونیز جوان تر اما از آن جدی تر است. جشنواره برلین (Berlinale)، از سال 1951 در برلین غربی آغاز به کار کرد. اولین فیلمی که در این جشنواره نمایش داده شد؛ «ربکا» اثر «آلفرد هیچکاک» بود.

اگرچه این فستیوال 10 روزه در سرمای زمستان برلین برگزار می شود، از پرمخاطب ترین فستیوال های بین المللی است.

خرس، نماد برلین است. به برگزیدگان این جشنواره جایزه خرس طلایی و خرس نقره ای اهدا می شود. بین سال های 1952 تا 1955، جایزه اصلی را به برگزیده مردمی اهدا می کردند اما پس از آن هیات داوران بین المللی برای تعیین برنده در نظر گرفته شد. رئیس این جشنواره از سال ۲۰۰۱ تا به حال «دیتر کاسلیک» است.

این فستیوال در بخش های: مسابقه، پانوراما، فُروم، نسل، پرسپکتیو کینو آلمان، برلیناله کوتاه و چشم‌اندازی به گذشته با حدود ۴۰۰ فیلم برگزار می شود.  

همچنین در این جشنواره بخشی برای استعدادهای جوان فیلمسازی در نظر گرفته شده است؛ به این صورت که دانشجویان فیلمسازی و افراد فعال در این حوزه می توانند در طول جشنواره از ورک شاپ های آن که معمولا افراد نامدار در آن حضور دارند استفاده کنند و همزمان با فیلمسازان بزرگ دیدن کنند.

جشنواره بین المللی فیلم تورنتو (تورنتو، کانادا)/ Toronto International Film Festival

این جشنواره از سال 1976 با مدیریت «بیل مارشال»، فیلمساز اسکاتلندی-کانادایی شروع به کار کرد. در ابتدا نام آن، «جشنواره جشنواره ها» بود و سال 1994 به جشنواره بین المللی فیلم تورنتو تغییر نام داد. سال 1998 نشریه «ورایتی»، از لحاظ کیفیت و حضور ستاره ها و سطح برگزاری، عنوان معتبرترین جشنواره بعد از «کن» را به آن اختصاص داد.

این جشنواره، از 5 تا 15 سپتامبر برگزار می شود؛ در این 10 روز، حدود 300 تا 400 فیلم در سینماهای تورنتو نمایش داده می شود و تماشای آن برای عموم آزاد است.

فستیوال تورنتو یک فستیوال غیررقابتی است و در پایان به رای مردم فیلم برگزیده مشخص می شود. نام جایزه اصلی آن «جایزه انتخاب مردم» است.

از لحاظ نزدیکی به اکادمی اسکار می توان گفت که این جشنواره رفیق صمیمی اسکار است و آکادمی اسکار توجه ویژه ای به فیلم برگزیده تورنتو دارد.

جشنواره جنوب از جنوب غربی (آستین، تگزاس، آمریکا)/ South by Southwest

این جشنواره بهاره که معمولا در ماه مارس برگزار می شود؛ 3 بخش مختلف دارد: موسیقی، فیلم و رسانه. نام آن برگرفته از فیلم «شمال از شمال غربی» از «هیچکاک» است و قدمت آن به سال 1987 بر می گردد. معمولا ان را با نام مخفف « SXSW» می شناسند.

در این رویداد سرگرم کننده که اخیرا بسیار مورد توجه مردم قرار گرفته است، افراد می توانند علاوه بر لذت بردن از فضایی پر از فیلم و موسیقی از سیمنارهایی با محوریت تکنولوژی بهرمند شوند.

همچنین، در این فستیوال، چهره های مطرح سینما در کنفرانس های مربوط به فیلم ها حضور پیدا می کنند. در روز آخر جشنواره، فیلم برتر توسط هیات داوران انتخاب و از آن تجلیل می شود.

جشنواره فیلم تریبکا (منهتن، آمریکا)/ Tribeca Film Festival

«تریبکا» نام محله ای در منتهن است که در 11 سپتامبر مورد حمله قرار گرفت. سال 2002 «رابرت دنیرو» و «جین روزنتال» جشنواره ای با نام «تریبکا» برای همدردی با کشته شدگان این حادثه و همچنین بر سر کار ماندن نیویورک به عنوان قطب فیلمسازی، راه اندازی کردند. در این جشنواره فیلمسازان مستقل در بخش های مختلف مثل فیلم های بلند، کوتا و مستند به رقابت می پردازند. در کنار آن، اکران فیلم های خارج  از مسابقه، کنسرت های موسیقی، استندآپ کمدی، فستیوال های خانوادگی و ورزشی در جریان هستند.

در ابتدای کار این جشنواره با شرکت بیش از 1300 داوطلب و 150هزار نفر از مردم علاقمند برگزار شد. اما اکنون سالانه بیش از 300 هزار نفر را از سراسر دنیا به این شهر می کشاند.

در پایان از برگزیدگان این جشنواره با اهدای دیپلم افتخار و تندیس های بلورین و ستاره نشان تجلیل می شود.

جشنواره فیلم لندن (لندن، بریتانیا)/ London Film Festival

این فستیوال به صورت سالانه در نیمه دوم ماه اکتبر با همکاری انستیتو فیلم لندن در بریتانیا برگزار می شود. در این فستیوال بیش از 300 فیلم کوتاه، بلند و مستند شرکت داده می شوند. این فستیوال در نظر دارد تا فیلم های نام آشنای «کن» و «ونیز» را در خود جای دهد. بعضی نشریه های بریتانیایی از این جشنواره با عنوان فرصتی برای دیدن فیلم هایی که معمولا در برتانیا اکران نمی شوند یاد می کنند.

فستیوال فیلم لندن، از سال 1953 برگزار می شود. ایده اول برپایی این جشنواره را «دیلیز پاول» از نشریه «ساندی تایمز»  مطرح کرد و بر این باور بود که وقتی «کن» و «ونیز» فستیوال های فیلم مربوط به خودشان را دارند؛ لندن هم می تواند میزبان فیلمسازهای بزرگ سراسر دنیا باشد.

در این جشنواره علاوه بر آثار فیلمسازهای بزرگ و فیلم های مطرح مرمت شده، از ایده های نوی فیلمسازهای تازه کار هم استقبال می شود.

جشنواره فیلم تلیوراید (تلیوراید، کلورادو، آمریکا)/ Telluride Film Festival

این جشنواره که سالانه در تعطیلات روز کارگر در ماه سپتامبر برگزار می شود؛ در سال 1974 توسط مدیر شورای هنر و علوم انسانی شهر تلیوراید پایه گذاری شد. زمان برگزاری آن بعد از کن و قبل از تورنتو است و از این نظر در بازه زمانی مناسبی در تقویم برگزاری جشنواره ها قرار دارد.

در این جشنواره همواره سنتی وجود دارد که فیلم های شرکت کننده باید تازه اکران باشند و در آمریکای شمالی به روی پرده نرفته باشند. این قانون باعث شده تا فیلم های نو و گاها فیلمسازهای تازه کار به چشم بیایند و جشنواره تلیوراید محل کشف استعدادها باشد.

طراحی پوستر جشنواره را هرسال یک هنرمند بر عهده دارد و شرط طراحی پوستر این است که کلمه « SHOW» در آن وجود داشته باشد.

از برگزیدگان در این جشنواره با مدال نقره تجلیل می شود.

جشنواره فیلم روتردام (روتردام، هلند)/ International Film Festival Rotterdam

این جشنواره که معمولا در اواخر ماه ژانویه برگزار می شود از مهمترین جشنواره های فیلم اروپا به شمار می رود. در این جشنواره 12روزه صدها فیلم در سالن های سینمای شهر روتردام اکران می شوند.

این جشنواره اولین بار با نام «فیلم بین الملل» در سال 1972 و زیر نظر «هاب بالز» برگزار شد. مدتی بعد نام آن به جشنواره روتردام تغییر کرد. لوگوی آن شبیه «مترو گلدوین میر» بود با این تفاوت که طرحی از یک ببر داشت. از این طرح لوگوی ببر باقی ماند و جایزه ای که به برگزیدگان اعطا می شود از همان طرح ببر لوگو است.

در این جشنواره «بنیاد هوبرت بالز» با هدف حمایت از فیلمسازان در کشورهای در حال توسعه از طریق اعطای وام به آنها کمک می کند و سهم بزرگی در اشاعه فرهنگ دارد. تاکنون نزدیک به ۶۰۰ پروژه از کشورهای مختلف آسیایی، خاورمیانه، اروپای شرقی، آفریقا و آمریکای لاتین تحت حمایت قرار گرفتند و ۸۰ درصد آن‌ها به سرانجام رسیدند یا در حال تولید هستند.

دیگر جشنواره های معتبر فیلم

جشنواره فیلم هنگ کنک/  Hong Kong International Film Festival

جشنواره فیلم مسکو/ Moscow International Film Festival

جشنواره فیلم پن افریکن/ Panafrican Film and Television Festival of Ouagadougou

جشنواره فیلم رین دنس/ Raindance Film Festival

جشنواره فیلم ملبورن/ Melbourne International Film Festival

جشنواره فیلم سن سباستین/ San Sebastián International Film Festival

جشنواره فیلم ادینبرگ/ Edinburgh International Film Festival

جشنواره فیلم سان فرانسیسکو/ San Francisco International Film Festival