اختصاصی سلام سینما - سال ۱۴۰۰ شبیه به همه سال‌های دیگر، شماری از هنرمندان مطرح و پیش‌کسوتان سینمایی را از ما گرفت. علاوه بر روند طبیعی وفات هنرمندان، سایه سنگین کرونا هم جان‌های بیشتری گرفت و مانند سال گذشته مخاطبان سینما را در اندوه بازیگران مورد علاقه‌شان فروبرد.

مرگ نابهنگام آزاده نامداری، زهره فکوری و ارشا اقدسی همه را در شوک فروبرد و درگذشت فتحعلی اویسی و عزت‌الله مهرآوران همه‌مان را اندوهگین کرد. در کنار این‌ها سفر ابدی حمیدرضا صدر دوست‌داشتنی و فرشته طائرپور عزیز هم برای سینمای ایران بسیار سخت بود و جای خالی آن‌ها ازاین‌پس بسیار حس خواهد شد.

در این یادداشت هنرمندانی را که در سال ۱۴۰۰ درگذشتند، مرور کرده‌ایم. سلام سینما در غم همهٔ این عزیزان شریک است و برای خانواده‌های عزادار این بزرگان طلب صبر و آرامش می‌کند.

آزاده نامداری

۹ آذر ۱۳۶۳ - ۶ فروردین ۱۴۰۰

یکی از شوکه کننده‌ترین مرگ‌های ۱۴۰۰، با نام آزاده نامداری گره‌خورده است. مجری ویژه و متفاوت صداوسیما که این اواخر بازیگری را هم با حضور در فیلم «مالاریا» پرویز شهبازی تجربه کرد. هیچ‌کس انتظار مرگ زودهنگام آزاده نامداری را نداشت. مجری‌ای که حضورش به پیکر بی‌روح صداوسیما جان تازه‌ای می‌داد و اجراهای سرزنده و متفاوتش هر تماشاگری را کنجکاو می‌کرد. آزاده نامداری اولین مجری زنی بود که تصویری متفاوت از زن محجبه اما سرزنده و شوخ‌طبع ارائه کرد. در روزگاری که مجریان زن همگی یک خشکی و رسمیت اذیت‌کننده داشتند، آزاده نامداری شکل اجرای زنان در تلویزیون ملی را دستخوش تغییر کرد. او مجری بود که خوش‌رو بود، به‌جای جدیت همیشگی مجری‌های زن، خنده بر لب داشت. سرزبان‌دار بود و شیطنت‌های خاصش در مواجهه با مهمانان برنامه او را تبدیل به الگویی برای بسیاری از مجریان دیگر کرد. امروز از مژده لواسانی و مجری‌های جوان دیگری دستشان در اجراهای تلویزیونی باز است و از حدود محدود صداوسیما فراتر رفته‌اند، به‌واسطه تلاش و ساختارشکنی‌های آزاده نامداری بوده است.

آزاده جوان که در تلویزیون نه‌تنها شکل اجرای مجریان زن را تغییر داده بود که با اجرای برنامه‌هایی زنانه مانند «خانمی که شما باشی» به اوضاع و احوالات زنان پرداخت و زنان موفق ایرانی را معرفی کرد. البته این برنامه اجازه ادامه یافتن پیدا نکرد و به شکل غیررسمی ساختش ممنوع شد. بعدازاین صحبت‌هایی شنیده شد که خود نامداری هم به شکل غیرعلنی ممنوع‌التصویر شده است چرا که اجرایی به او پیشنهاد نمی‌شود. هرچند که در این زمان خارج از تلویزیون و درد آپارات یک برنامه با محوریت زنان را به اجرا درمی‌آورد.

اما انتشار عکس‌های خصوصی نامداری در کانادا، بدون حجاب و با مشروبات الکلی، زندگی این مجری جوان را پیش از مرگ فیزیکی‌اش، به پایان رسید. وقتی که مورد هجمه مسئولان و مردم قرار گرفت. همه او را دو رو خواندند و پسش زدند و مسئولان هم بارها مورد بازجویی قرارش دادند و ممنوع‌الخروجش کردند. فشارها بر زندگی او به‌قدری زیاد بود که در ویدئویی درخواست کمک کرد و در دامن افسردگی شدید گیر افتاد و در نهایت هم قرص‌های قوی افسردگی او را از پای درآوردند.

حسین ملکی

۱۳۲۰ - ۱۴ فروردین ۱۴۰۰

حسین ملکی فیلم‌بردار، عکاس و بازیگر پیش‌کسوت سینمای ایران بود که احتمالاً چهره او را به‌واسطه بازی در «بچه مهندس» یا «از یادها رفته»‌در سالیان اخیر به یاد دارید اما کار اصلی ملکی فیلم‌برداری بود. او مدیر فیلم‌برداری فیلم‌هایی مانند «نیاز» داوودنژاد، «سالاد فصل» جیرانی و «چارچنگولی» سهیلی بوده است. حسین ملکی بعد از سال‌ها مبارزه با بیماری کبدی در بهار ۱۴۰۰ دار فانی را وداع گفت و در قطعه هنرمندان بهشت‌زهرا به خاک سپرده شد.

محسن قاضی مرادی

۱۱ شهریور ۱۳۲۰ در تهران -۲۵ فروردین ۱۴۰۰

محسن قاضی مرادی یکی از محبوب‌ترین بازیگران کمدی سینمای ایران است. نقش‌آفرینی‌های او در فیلم‌ها و سریال‌های متعدد، خاطرات طنازانه زیادی را برایمان رقم‌زده است. محسن قاضی مرادی هم در سال‌های اخیر زندگی سختی را گذراند و با بیماری پارکینسون مقابله می‌کرد. دیدن تصویر او که دیگر پیر شده و روی ویلچر می‌نشیند، تصویر غم‌انگیزی بود که با مرگش غمناک‌تر هم شد. او در ۲۵ فروردین‌ماه براثر عوارض همین بیماری در خانه خود درگذشت و بخشی از خاطرات کمدی سینمای ایران را با خود برد.

هوشنگ منصور خاکی

۱۰ خرداد ۱۳۲۲ در کرج - درگذشته ۳۰ فروردین ۱۴۰۰

هوشنگ منصور خاکی یکی از بازیگران پیش‌کسوت سینمای ایران است که در فیلم‌هایی مانند «افعی»، «فرار از جهنم» و «مریم مقدس» نقش‌آفرینی کرده است. منصور خاکی بر اثر ابتلا به کرونا دار فانی را وداع گفت.

بیژن افشار

۱۶ اسفند ۱۳۴۵ -۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۰

بیژن افشار بازیگر پیش‌کسوتی که فارغ‌التحصیل بازیگری از دانشکده هنرهای دراماتیک بود، کار خود را به‌عنوان بازیگر با فیلم «دکل» آغاز کرد. او در فیلم‌ها و سریال‌های زیادی بازی کرده که از جمله آن‌ها می‌توان به «معمای شاه»‌، «مختارنامه» و فیلم «مربای شیرین» اشاره کرد. این بازیگر با وجودی که ۱۵ روز از ابتلا و بهبود کرونایش می‌گذشت، دار فانی را وداع گفت.

مسعود ولدبیگی

۶ شهریور ۱۳۱۴ - ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰

مسعود ولدبیگی از جمله چهره‌پردازان کارکشته سینمای ایران بود. هنرمندی که سه بار موفق به دریافت سیمرغ بلورین چهره‌پردازی از جشنواره فجر شده بود. ولدبیگی بر اثر ایست قلبی در ۸۵ سالگی درگذشت و در قطعه هنرمندان در کنار کامبوزیا پرتوی به خاک سپرده شد.

عبدالحسین بلنده

۱۳۳۵- ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰

عبدالحسین بلنده کارگردان فیلم‌هایی مانند «سحرگاه پیروزی»، «طعمه»، «یاری»، «علمدار» در ۶۵ سالگی بر اثر ابتلا به کرونا دار فانی را وداع گفت.

آرین خلج

۷ خرداد ۱۴۰۰

آرین خلج بازیگر، خواننده و آهنگ‌ساز ایرانی است که در فیلم‌های مختلف حضور داشته است. از جمله تجربیات او در زمینه بازیگری می‌توان به فیلم‌های «غریبانه» و «خاکستری» اشاره کرد. در «رخساره» هم علاوه بر بازی، خوانندگی هم می‌کرد. او بعد از مدت‌ها مبارزه با سرطان در خرداد ۱۴۰۰ درگذشت.

پرویز کاردان

۷ آبان ۱۳۱۶ - درگذشتهٔ ۲۰ خرداد ۱۴۰۰

پرویز کاردان بازیگر و کارگردان پیش‌کسوت ایرانی است که در سینمای قبل از انقلاب حضور فعالی داشت. این بازیگر تحصیلات خود را در دانشگاه هنرهای دراماتیک انگلستان به پایان رسانند و در بازگشت به ایران در تلویزیون مشغول شد. «اختاپوس» و «عمو یادگار» از جمله آثار اوست.

اما کاردان بعد از انقلاب مجبور به مهاجرت به آمریکا شد و در لس‌آنجلس بر اثر سکته قلبی در ۸۴ سالگی درگذشت.

حمیدرضا صدر

۳۰ فروردین ۱۳۳۵ - ۲۵ تیر ۱۴۰۰

حمیدرضا صدر مفسر و منتقد سینما را هم امسال از دست دادیم. یکی از ویژه‌ترین منتقدان سینما که به‌واسطه حضورش در برنامه‌های فوتبالی هم بسیار مشهور بود. حمیدرضا صدر که مدتی بود با سرطان می‌جنگید در تیرماه ۱۴۰۰ پس از طی دوره شیمی‌درمانی، دار فانی را وداع گفت.

علی سلیمانی

۱۰ آبان ۱۳۵۰ - ۲۱ مرداد ۱۴۰۰

علی سلیمانی بازیگر و کمدین جوان یکی از غم‌انگیزترین مرگ‌های سال ۱۴۰۰ را رقم زد. این بازیگر بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت. از جمله به‌یادماندنی‌ترین نقش‌آفرینی‌های او می‌توان به ایفای نقش بهزاد در «وضعیت سفید» اشاره کرد.

منوچهر افسری ممقانی

۲۰ آبان ۱۳۳۱ - ۲۳ مرداد ۱۴۰۰

منوچهری افسری بازیگر پیش‌کسوت ایرانی در ۱۴۰۰ در سن ۶۸ سالگی از دنیا رفت. از جمله مهم‌ترین نقش‌آفرینی‌های او می‌توان به فیلم‌های «سگ‌کشی»، «تیغ و ابریشم» و «جهیزیه برای رباب» اشاره کرد.

فرشته طائرپور

۱۶ بهمن ۱۳۳۱ - ۲۶ مرداد ۱۴۰۰

فرشته طائرپور، تهیه‌کنندهٔ مطرح سینما و یکی از اصلی‌ترین بازوهای سینمای کودک و نوجوان هم با مرگ ناگهانی خود بر اثر عوارض کرونا، جامعه هنری را در اندوه عمیقی فروبرد. «گلنار»، «خداحافظ دختر شیرازی» و «یکی بود یکی نبود» از جمله آثار او در عرصه تهیه‌کنندگی هستند.

هرمز فرهت

۱۸ مرداد ۱۳۰۷-۲۵ مرداد ۱۴۰۰

هرمز فرهت موسیقی‌دان و آهنگ‌ساز ایرانی بود که موسیقی متن شماری از ماندگارترین فیلم‌های ایرانی مانند «دایره مینا»، «گاو»، «آرامش در حضور دیگران» و «پستچی» را ساخت. او پس از انقلاب اسلامی به ایرلند مهاجرت کرد و در ۹۳ سالگی در شهر دوبلین از دنیا رفت.

صادق صفایی

۲۶ آبان ۱۳۴۰ -۵ شهریور ۱۴۰۰

صادق صفایی از جمله بازیگران ایرانی بود که تجربه دریافت دو سیمرغ از جشنواره فجر برای بازیگری را داشت. این بازیگر در ۵۹ سالگی بر اثر سکته قلبی درگذشت.

از جمله مهم‌ترین فیلم‌های او می‌توان به «از کرخه تا راین»، «آژانس شیشه‌ای» و «خوابگاه دختران» اشاره کرد.

علیرضا فتحی

۱۹ مهر ۱۴۰۰

علیرضا فتحی پور مجری تلویزیون و رادیو که عموماً در برنامه‌های مذهبی و قرآنی فعالیت داشت، پس از طی دوره بیماری در ۴۸ سالگی به دیدار حق شتافت.

سیامک اطلسی

۴ تیر ۱۳۱۵ - ۴ مهر ۱۴۰۰

سیامک اطلسی بازیگر و دوبلور ایرانی یکی دیگر از قربانیان کرونا در سال ۱۴۰۰ بود. بازیگری که او را با ایفای نقش در «معمای شاه» و «مختارنامه»‌به‌خاطر می‌آوریم.

رحیم رحیمی پور

۲۰ شهریور ۱۳۳۶ -۲۵ مهر ۱۴۰۰

رحیم رحیم‌پور کارگردان، تهیه‌کننده و فیلمنامه‌نویس پیش‌کسوت ایرانی است. از جمله آثار او می توان به «شیرین و فرهاد» و «شب دهم»‌اشاره کرد. این هنرمند بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت.

فایق محمدی

۴ مرداد ۱۴۰۰

فایق محمدی بازیگر آثار بهمن قبادی یکی دیگر از هنرمندانی است که در سال ۱۴۰۰ از دست دادیم. البته این هنرمند بیشتر به‌واسطهٔ خوانندگی به زبان کردی مشهور بود. علت مرگ وی سکته مغزی بود.

ارشا اقدسی

۱۴ اردیبهشت ۱۳۶۱ - ۱۳ مرداد ۱۴۰۰

ارشا اقدسی یکی از ناگوارترین مرگ‌های سال ۱۴۰۰ را رقم زد. بدلکاری که بیش از باقی بدلکاران ایرانی محبوب بود و حضورش در برنامه خندوانه باعث شده بود مردم او را بشناسند. این بدلکار جوان و جسور در یک حادثه، سر صحنه فیلم‌برداری در لبنان جان خود را از دست داد.

مرگ او شوک بزرگی به سینمای ایران وارد کرد و بسیاری را در بهت فروبرد.

آیدین الفت

۳ تیر ۱۳۵۲ -۱۴ مرداد ۱۴۰۰

آیدین الفت طراح صدا، آهنگ‌ساز و صدابردار ایرانی است. وی همچنین بنیان‌گذار استودیو شهر صدا، یکی از مجهزترین استودیوهای صدای کشور بوده است. او علاوه بر مهندسی صدا در زمینه آموزش هم فعالیت داشت. حسین علیزاده در واکنش به مرگ او نوشت: «صدایمان در گلو ماند، کجا رفتی؟ از این شهر بی‌صدا، از این شهر بی ندا، از این شهر حسرت، کجا رفتی؟ در شهر قشنگ تو، صدا بود و صدا، در شهر قشنگ تو، عشق بود و عشق، تو رفتی، اما صدایت… در شهر طنین‌انداز است. تو رفتی، اما توشه سنگینی به دوش کشیدی، توشه‌ای از صداهای شهر. چه نغمه‌های ناشنیده‌ای که به شوق شهر صدایت جاری می‌شد. شهر تو، پژواک روح و دل عاشقان، مخزن راز بود. راز الفت، راز دوستی، راز عشق… تو، نرفتی اما تو، نرفتی…»

عزت‌الله مهرآوران

۱۸ اردیبهشت ۱۳۲۸ - ۱۶ مهر ۱۴۰۰

عزت‌الله مهرآوران یکی از عزیزترین بازیگران ایرانی بود که کرونا او را از ما گرفت. بازیگری که بیشتر در سریال‌ها نقش‌آفرینی می‌کرد و در میان آثارش، «وضعیت سفید» چیز دیگری بود. نقش‌آفرینی او در سریال حمید نعمت‌الله باعث شد کاراکتر هوشنگ بدل به یکی از ماندگارترین کاراکترهای این سریال شود.

مهرآوران براثر ایست قلبی و عوارض ناشی از کرونا دار فانی را وداع گفت.

فتحعلی اویسی

۲۱ دی ۱۳۲۴ - ۱۳ مهر ۱۴۰۰

فتحعلی اویسی بازیگر محبوب و پیش‌کسوت ایرانی با مرگش باعث شد کلی از خاطرات سینمایی و تلویزیونی‌مان با او را هم به خاک بسپاریم. بازیگر دوست‌داشتنی که هم در نقش‌های جدی مانند خلاف‌کار در «ناخدا خورشید» و هم در نقش‌های کمدی مانند «مدیرمسئول هفته‌نامه شهر قشنگ» می‌درخشید و تکه کلام‌هایش تا مدت‌ها بر سر زبان همه جاری بود مانند «دیجیتالم کجا بود»

مرگ او هم بسیاری شوکه کننده و عمیقاً تأثربرانگیز بود. علت مرگ این بازیگر ماندگار، سکته قلبی بود.

جلال پیشواییان

۲۰ خرداد ۱۳۰۹ - ۲۰ آذر ۱۴۰۰

جلال پیشواییان از جمله بازیگران پیش‌کسوتی است که خصوصاً طرف‌داران سینمای مسعود کیمیایی خاطرات خوب زیادی با او دارند. این بازیگر مجرب در بیش از ۸۰ فیلم سینمایی ایفای نقش کرد و تماشاگران عموماً او را در نقش‌های منفی به‌خاطر می‌آورند. وی در ۹۱ سالگی بر اثر عوارض ناشی از شکستگی لگن در آلمان درگذشت.

حمید لبخنده

۲۵ تیر ۱۳۳۰ - ۱۸ دی ۱۴۰۰

حمید لبخنده با نام اصلی حمید بدیعی فر از جمله کارگردانان و تهیه‌کنندگان پیش‌گام تلویزیونی در سال‌های پس از انقلاب اسلامی بود. از جمله مهم‌ترین آثار او می توان به «در پناه تو» اشاره کرد. سریالی که با محوریت مثلث عشقی از جمله سریال‌های متفاوت آن سال‌های صداوسیما بود. وی بر اثر عوارض ناشی از یک عمل جراحی درگذشت.

حلیمه سعیدی

۹ تیر ۱۳۱۳ - ۲۲ بهمن ۱۴۰۰

حلیمه سعیدی بازیگر مسن ایرانی با حضور در آثار رضا عطاران به شهرت رسید. او از جمله بازیگران کمدی بود که با لحن خاص و بامزه‌اش در دل مخاطبان می‌نشست. «متهم گریخت»، «ترش‌وشیرین» و «بزنگاه» از جمله سریال‌های مطرح او بود. وی در سن ۸۷ سالگی بر اثر ابتلا به سرطان درگذشت.

زهره فکوری صبور

۲ فروردین ۱۳۵۷ - ۱۰ اسفند ۱۴۰۰

زهره فکور صبور یکی از بازیگران جوانی بود که مرگ ناگهانی‌اش در بهمن‌ماه بسیاری را شوکه کرد. بازیگری که مخاطبان سینما او را به‌خوبی می‌شناسند و در سریال‌هایی مانند «ریحانه»، «نرگس» و «دردسرهای عظیم» به نقش‌آفرینی پرداخت. علت مرگ او قرص‌های آرام‌بخش تشخیص داده شد. گفته می‌شود که زندگی خصوصی او مورد حمله یک پاپاراتزی رسانه‌ای قرار گرفته و این مسئله در مرگش بی‌تأثیر نبوده است.

منوچهر وثوق

۱۴ بهمن ۱۳۲۲ - ۸ اسفند ۱۴۰۰

منوچهر وثوق یکی از پرکارترین بازیگران فیلم فارسی‌ها بود که فعالیتش بعد از انقلاب محدود و مجبور به مهاجرت و ترک وطن شد. وی در سن ۷۸ سالگی بر اثر سرطان در لندن درگذشت. «جاهل‌ها و ژیگول‌ها» و «بوسه بر لب‌های خونین» از جمله آثار او هستند.

ابوالفضل شاه کرم

۱۳۳۴- ۳۱ خرداد ۱۴۰۰

ابوالفضل شاه کرم بازیگر سینما و تئاتر، یکی دیگر از درگذشته سال ۱۴۰۰ است. بازیگری که در فیلم‌های سینمایی «مارمولک»، «خرس»، «مهمان داریم» و نیز مجموعه‌های تلویزیونی «امام علی»، «خاک سرخ»، «آشپزباشی» به نقش‌آفرینی پرداخته بود.

علت مرگ او مشکلات کلیوی و ریوی بود و علی‌رغم تلاش پزشکان، شاه کرم دار فانی را وداع گفت.

شهاب ملت خواه

۱۱ تیر ۱۴۰۰

شهاب ملت‌خواه هنرمند خراسانی بود که بیشتر در عرصه آموزش فعال بود و در این حوزه فعالیت می‌کرد. او نه‌تنها مدرس فیلمنامه‌نویسی که نقاش و شاعر هم بود. وی بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت.

محمد برسوزیان

۱۳۲۴ - ۱۲ تیر ۱۴۰۰

محمد برسوزیان از جمله بازیگران پیش‌کسوت سینمای ایران است که کار خود را اوایل انقلاب آغاز کرد. او در فیلم‌های سینمایی زیادی حضور داشت و در سال‌های اخیر در سریال‌هایی مانند «سه‌درچهار»، «متهم گریخت» و «نهنگ آبی» به نقش‌آفرینی پرداخت. علت مرگ این هنرمند سکته قلبی بود.