علمیتخیلی رونق گرفته، اما استیمپانک فراموش شده؛ چرا هالیوود این ژانر را رها کرد؟

گزارش یاهو توضیح میدهد که در حالیکه علمیتخیلی در سالهای اخیر با سریالهایی مانند (Silo)، (Three-Body Problem) و (Pluribus) دوباره محبوب شده، یکی از خلاقانهترین زیرژانرهایش—یعنی استیمپانک—تقریباً از تولیدات هالیوود حذف شده است. این ژانر که ترکیبی از فناوری بخار، تاریخ و فانتزی وامگرفته از زیباییشناسی ویکتوریایی است، زمانی در سینما، تلویزیون، ادبیات و حتی مد طرفداران پرشوری داشت.
استیمپانک از دهه ۵۰ میلادی با اقتباسهایی مانند (20,000 Leagues Under the Sea) و (The Time Machine) شکل گرفت و بعدها با آثاری مثل (Hellboy)، (The League of Extraordinary Gentlemen) و حتی انیمههایی چون (Fullmetal Alchemist) به اوج رسید. اما نقطه سقوط آن، شکست سنگین فیلم (Mortal Engines) در سال ۲۰۱۸ بود؛ فیلمی که با ضرر حدود ۱۹۰ میلیون دلاری، اعتماد استودیوها به این ژانر را از بین برد.
گزارش تأکید میکند که هزینه تولید بالا مهمترین مانع است. جهان استیمپانک مملو از چرخدندهها، ماشینهای بخار، معماری پیچیده و طراحیهای مکانیکی است؛ عناصری که بازآفرینی آنها در سینمای لایواکشن بسیار پرهزینه است. در ادبیات یا انیمه، نویسنده و طراح میتوانند با تخیل خود جهان را بسازند، اما در سینما این تخیل به بودجههای سنگین تبدیل میشود.
مشکل دوم، پیچیدگی روایی است. استیمپانک معمولاً بر تاریخ بدیل، فناوریهای عجیب و جهانسازی مفصل تکیه دارد؛ موضوعاتی که توضیح آنها در یک فیلم دو ساعته دشوار است و برای مخاطب عام «سخت» و گیجکننده به نظر میرسد. نمونههایی مانند (Three Musketeers) محصول 2011 که فقط لایهای از استیمپانک را روی داستان کلاسیک اضافه کردند، نیز بهدلیل روایت پیچیده مورد انتقاد قرار گرفتند.
با وجود این افول، جامعه طرفداران همچنان فعال است؛ از کنوانسیونهای استیمپانک گرفته تا طراحی لباسهای خلاقانه در شبکههای اجتماعی. نویسندگان نیز همچنان در ادبیات این ژانر را زنده نگه داشتهاند؛ از جمله جنیفر هسکین با (The Clockwork Pen) و دن ویلیس با (Pound of Flesh).
در پایان گزارش آمده است که آینده استیمپانک احتمالاً نه در هالیوود، بلکه در رمانها و داستاننویسی مستقل رقم خواهد خورد؛ جایی که تخیل بدون محدودیت بودجه میتواند جهانهای بخارمحور را زنده نگه دارد.