پروین خیربخش

پروین خیربخش (فروزان) در سال 1316 متولد شد. از سال 1341 با دوبله و گویندگی در نقش های دوم و سوم فعالیت خود را آغاز کرد و تا سال 1344 ادامه داد. از سال 1342 با بازی در فیلم های «ساحل انتظار» به کارگردانی سیامک یاسمی به عنوان بازیگر شروع به کار کرد و تا سال 1356 در سینما فعال بود. او در 58 فیلم بازی کرد و به عنوان نماد و نماینده «فیلمفارسی» و هویت زن در این نوع فیلم ها شناخته شد. فروزان در کارنامه مفصل بازیگری خود فقط یک فیلم با یک کارگردان موسوم به موج نو دارد: «دایره مینا» با داریوش مهرجویی (1354). اکثر فیلم های او آثار شاخص فیلمفارسی هستند؛ فیلم هایی مثل «انسان ها» (مهدی میثاقیه،1343)، «گنج قارون» (سیامک یاسمی، 1344)، «شمسی پهلوون» (سیامک یاسمی، 1345)، «غروب بت پرستان» (اسماعیل کوشان، 1347)، «سرگذشت چهار درویش» (امین امینی، 1347)، «بهشت دور نیست» (اسماعیل ریاحی، 1348)، «مالک دورزخ» (امیر شروان، 1348)، «رام کردن مرد وحشی» (کمال دانش، 1349)، «حیدر» (فریدون ژورک،1350)، «ساحره» (کامران قدکچیان، 1351)، «ناخدا» (امیر شروان، 1352)، «خداحافظ کوچولو» (رضا عقیلی، 1354) و «پشت و خنجر» (ایرج قادری، 1356) و تعداد اندکی فیلم متعلق به فیلم سازان موج سوم: «رقاصه شهر» (شاپور قریب، 1349)، «بابا شمل» (علی حاتمی، 1350)، «بدنام» (شاپور قریب، 1350)، «قلندر» (علی حاتمی، 1350) و «دشنه» (فریدون گله، 1351). فروزان همانقدر که در سال های دهه 1340 در سینما فعال بود و عمده فیلم هایش را در فاصله سالهای 1342 تا 1352 بازی کرد از 1353 به بعد فعالیت چندانی نداشت و فقط در دو سه فیلم به ایفای نقش پرداخت. درباره او این را هم باید اضافه کرد که در سال 1348 در نخستین جشنواره سپاس برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم «تنگه اژدها» (سیامک یاسمی، 1347) شد.