کریستن کارولین دانِسْت (Kirsten Caroline Dunst) هنرپیشه آمریکایی در روز 30 آوریل 1982 در بیمارستانِ پوینت پلزنت در شهر پویت پلزنت (واقع در ایالت نیوجرسی) به دنیا آمد.
پدر کریستن دانست، یک آلمانی است که اهل هامبورگ است و مدیر خدمات پزشکیِ شرکت زیمنس است.
مادرش آمریکایی-آلمانی و سوئدی‌تبار است و برای شرکت هواپیماییِ آلمانیِ لوفت‌هانزا (Lufthansa) به عنوان مهمان‌دارِ هواپیما کار می‌کند. مادر همچنین یک هنرمند و صاحب یک بار گالری است.
پدر نیز آلمانی است که اصالتاً اهل هامبورگ است. کریستن تا سن یازده سالگی در شهرِ بریک تاونشیپ از ایالت نیوجرسی زندگی می‌کرد.
بعد از بازی در کنار جسی پلمونز در فصل دوم سریال «فارگو»، شایعاتی در مورد رابطه عاشقانه این دو مطرح شد.
بعدها وقتی که یک حلقه نامزدی در ژانویه ۲۰۱۷ در انگشت دانست دیده شد این شایعات قوت بیشتری گرفت و در ژوئن ۲۰۱۷ بود که کریستن دانست آشکارا از رابطه خود با پلمونز گفت و اعلام کرد که بسیار خوشحال بوده و عجله‌ای برای برنامه‌ریزی عروسی ندارد.
کریستن دانست در سال 2016 با جسی پلمونز، همبازی‌اش در فیلم «فارگو» رابطه برقرار کرد و آن‌ها در سال 2017 نامزد و ازدواج کردند.
این دو در فیلم «قدرت سگ»(The Power of the Dog) نیز بایکدیگر همبازی بودند.
فرزند اول کریستن دانست و همسرش جسی پلمونز، یک پسر به نام «انیس» است که در 3 می 2018 به دنیا آمد.
کریستن در همکاری‌اش با سوفیا کاپولا اعلام کرد که دومین فرزند خود را باردار است و در ماه می 2021، دومین پسرش به نام «جیمز» را به دنیا آورد.
کریستن دانست در مدت فعالیت در هالیوود با چندین نفر از هالیوودی‌ها نامزد بوده است. از سال 2002 تا 2004 به واسطه‌ی مگی جیلنهال، با جیک جیلنهال ارتباط داشت.
او در سال ۲۰۰۷ با جانی بورل رابطه داشته است.
از سال 2012 تا 2016 با همبازی‌اش گرت هدلاند در فیلم «در جاده» در رابطه بوده است.
آن‌ها پیش از این‌که سرانجام از هم جدا شوند، به مدت چهار سال نامزد کرده بودند. این دو، نامزدی‌شان را در سال ۲۰۱۲ اعلام کردند اما پیوندشان چندان پرشور نبود و در آوریل ۲۰۱۶ و پس از ۴ سال رابطه از هم جدا شدند.
او در مدرسه‌ی مستقل و مختلطِ رانی (Ranney) مخصوص دانش‌آموزانِ سه ساله تا کلاس دوازدهم در شهر تینتون فالز تحصیل کرد. دبیرستان را در دبیرستان نوتردام تحصیل کرد و در سال ۲۰۰۰ از این دبیرستان فارغ التحصیل شد.
یازده ساله و نزدیک فارغ‌التحصیلی از دبیرستان بود که پدر و مادرش از هم جدا شدند و او به همراه مادر و برادرش به لس آنجلس نقل مکان کرد. کریستن پس از فارغ التحصیلی از دبیرستان به بازیگری ادامه داد.
کریستن دانِسْت در همان کودکی و بیش‌تر نوجوانی بود که کم‌کم به شهرتی دست یافت که برای یک کودک و نوجوان، سخت بود. او برای کنار آمدن با شهرت فزاینده‌اش مدتی مادرش را سرزنش می‌کرد که چرا او را به این مسیر واداشت اما بعدها گفت که مادرش «همیشه بهترین نیت را داشته است».
مادرش معتقد بوده است که سرنوشت کریستن بازیگربودن است زیرا کریستن همواره دختر شادی بود. سرانجام مادر در کنار پدر، کریستن را برای تست بازیگری در آگهی‌های تبلیغاتی تلویزیون معرفی کردند.
در همین راستا وقتی از وی پرسیده شد که آیا از دوران کودکی‌اش پشیمان است یا خیر، گفت:
«خب؛ این یک راه طبیعی برای بزرگ شدن نیست اما این روشی است که من بزرگ شده‌ام و آن را تغییر نمی‌دهم. من کارهای خودم را برای انجام‌دادن دارم»
پیگیری‌ها و تشویق‌های مادر نتیجه داد و کریستن در سن فقط سه ساله بود که اولین نقشش در آگهی‌های تبلیغاتی را به دست آورد و به عنوان یک مدلِ مُد کودک در تبلیغات تلویزیونی آغاز کرد. در همین راستا بود که با فورد مادلز (Ford Models) که شرکت کالای لوکس آمریکایی بود، و نیز با مدیریتِ الیت‌مدل (Elite Model Management) که شرکت کالای لوکس فرانسوی بود قرارداد امضا کرد.
در سال 1988 در برنامه‌ی تلویزیونی «پخش زنده‌ی شنبه شب» (Saturday Night Live) به عنوان نوه جورج اچ دبلیو. بوش حضور داشت.
در سال ۱۹۸۸ کریستن در سن شش سالگی، اولین فیلم بلند خود را با یک نقش کوچک در فیلم کوتاه چهل دقیقه‌ایِ وودی آلن به نام «ادیپ ویران‌شده» (Oedipus Wrecks) آغاز کرد. این اثر، فیلمِ کوتاهی از سه فیلمِ کوتاهِ مندرج در گلچین «داستان‌های نیویورک» (New York Stories) بود.
پس از آن، کریستن دانست در سال ۱۹۹۰ در کمدی-درام «آتش غرور» (The Bonfire of the Vanities) که بر اساس رمانی به همین نام از تام ولف بود، در نقش دختر کاراکترِ تام هنکس بازی کرد.
در سال ۱۹۹۱ حضور بسیار کوتاهی در فیلم کمدی مستقل آمریکاییِ High Strung به کارگردانی راجر نایگارد داشت و در سال ۱۹۹۳ به عنوان بازیگر مهمان در یکی از قسمت‌های سریال علمی-تخیلی و درامِ «پیشتازان فضا: نسل بعدی» (Star Trek: The Next Generation) حضور یافت.
در سال ۱۹۹۴ ده ساله بود که در فیلم ترسناک و فانتزی و رمانتیک «مصاحبه با خون‌آشام» (Interview with the Vampire) به کارگردانی نیل جوردن و در کنار تام کروز و برت پیت، در نقش کلودیا (کودک خون‌آشام و دختر جانشین کاراکتر کروز و پیت) بازی کرد.
راجر ایبرت نقش کلودیا را یکی از جنبه‌های وحشتناک‌تر فیلم دانست و اظهار کرد که او چقدر خوب تصویر سن بزرگ را در آن سنین منتقل کرده است.
در همین سال در فیلم درام «زنان کوچک» (Little Women) به کارگردانی گیلیان آرمسترانگ، در نقش ایمیِ کوچک نیز ظاهر شد.
کریستن در این سال، برای اولین بار به صداپیشگی پرداخت و در انیمیشن روسی «رمز و راز سیاره سوم» (Тайна третьей планеты) به کارگردانی رامان آبلویچ کاچانوف در نقش آلیس و جیم بلوشی صداپیشگی کرد.
در این سال، که کریستن دانست سیزده ساله بود، از سوی مجله‌ی پیپل (People) به عنوان یکی از 50 نفر از زیباترین افراد انتخاب شد.
در سال 2000 کریستن دانست در فیلم کمدی on Bring It به کارگردانی پیتون رید، در نقش تورنس شیپمن، کاپیتان یک تیم تشویق‌کننده بازی کرد. این فیلم و بازی کریستن اغلب نقدهای مثبتی را به خود اختصاص داد. اسکات او را یک بازیگر کمدینِ فوق‌العاده شمرد.
در سال ۲۰۰۱ در فیلم کمدی-رمانتیک موزیکال «تمومش کن» (Get Over It) به کارگردانی تامی اوهاور و در نقش کلی وودز بازی کرد. کریستن بعدها گفت که این نقش را به خاطر فرصتی برای به نمایش گذاشتن آواز خودش انتخاب کرد. او دو آهنگ از مارک شیمن را در فیلم خواند و اجرا کرد.
در سال 2002 کریستن دانست در کنار توبی مگوایر در فیلم ابرقهرمانی «مرد عنکبوتی» (Spider-Man) به کارگردانی سام ریمی بازی کرد که موفق‌ترین فیلم از لحاظ مالی در دوران حرفه‌ای کریستن تا آن زمان بود.
او نقش مری جین واتسون، بهترین دوست و علاقه‌مند پیتر پارکر (مگوایر) را بازی کرد.
کنت توران در لس آنجلس تایمز درباره هم‌بازی‌بودنِ کریستن دانست و مگوایر با یک‌دیگر گفت که این‌دو ارتباط واقعی درفیلم برقرار کردند و رابطه آن‌ها تا حدی مخاطبان را درگیر می‌کند که این، به ندرت در فیلمها دیده می‌شود.
کریستن دانست و مرد عنکبوتی 2
در سال ۲۰۰۴ در فیلم ابر قهرمانی «مرد عنکبوتی ۲» (Spider-Man 2) به کارگردانی سم ریمی بازی کرد. کریستن در این قسمت در همان نقش قبلی‌اش دختری است که به دلیل این‌که جان پیتر پارکر به خطر نیفتد تصمیم می‌گیرد رهایش کند.
دانست در سال ۲۰۰۷ در «مرد عنکبوتی ۳» (Spider-Man 3) بازی کرد و برخلاف نقدهای تحسین‌برانگیزِ پیشینیان خود، این فیلم واکنش متفاوتی از سوی منتقدان دریافت کرد.
رایان گیلبی از نیو استیتسمن از کاراکتر کریستن دانست انتقاد کرد و اظهار داشت که «سازندگان فیلم نمی‌توانستند کارهای زیادی به جز فریاد زدن مری جین انجام دهند». با این وجود، این فیلم، با فروش جهانی 891 میلیون دلار، به عنوان موفق‌ترین فیلم از نظر تجاری در این مجموعه و پردرآمدترین فیلم کریستن دانست تا پایان سال 2008 است.
در سال ۲۰۰۷ دانِست برای اولین بار دست به نویسندگی و کارگردانی زد و یک فیلم کوتاه ساخت: Welcome که درباره خانواده‌ای است که به خانه جدیدی نقل مکان می‌کند و با یک ساکن غیرمنتظره مواجه می‌شود و... .
در سال ۲۰۱۰ کریستن دانست برای دومین بار دست به کارگردانی زد و فیلمی کوتاه به نام «حرام‌زاده» (Bastard) ساخت که درباره یک زوج جوانِ دچار بحران است و به متلِ بیابانی راه پیدا می‌کنند؛ جایی که سه مرد عجیب و غریب به دلایل مشکوک قصد ملاقات با آن‌ها را دارند. او با مشارکت ساشا ساگان، نویسنده‌ی فیلم نیز بود.
در همین سال کریستن بار دیگر اقدام به کارگردانی فیلم کوتاهِ دیگری کرد و فیلم کوتاه رمانتیک و کمدیِ The Second Bakery Attack را ساخت.
در سال 2011 کریستن دانست در کنار شارلوت گینزبورگ و کیفر ساترلند در فیلم درام «مالیخولیا» (Melancholia) اثر لارس فون تریر در نقش زنی که با پایان دنیا از افسردگی رنج می‌برد همبازی شد.
استیون لوب از ساوتهمپتون پچ درباره بازی کریستن نوشت:
«کریستن دانست در این فیلم بسیار خوب ظاهر شده است و نقش شخصیتی را بازی کرده است که شبیه هیچ شخصیت دیگری که تا به حال تلاش کرده است آن را بازی کند، نیست. اگر آن اثر هنری نیز باورنکردنی نبود، اجرای کریستن دانست به تنهایی انگیزه کافی برای توصیه به آن است.»
سوخدو ساندو از روزنامه دیلی تلگراف نوشت:
«دانست استثنایی است؛ و آن‌قدر در نقش اصلی قانع‌کننده است که به نظر می‌رسد یک پیشرفت حرفه‌ای باشد.»
کریستن به خاطر این نقش، جوایز متععدی گرفت؛ از جمله جایزه بازیگر زن در جشنواره فیلم کن و جایزه بهترین بازیگر زن از انجمن ملی منتقدان فیلم ایالات متحده.
در سال ۲۰۱۴ در فیلم روان‌شناختی «دو چهره ماه ژانویه» (The Two Faces of January) به کارگردانی حسین امینی (که در سال ۱۹۹۷ برای دریافت جایزه اسکار و جایزه بفتا نامزد شد) در نقش مکمل کولت مک فارلند بازی کرد.
کریستن دانست در طول سال 2015 فقط بر کارهای تلویزیونی متمرکز بود. در همین راستا نقش آرایشگر پگی بلومکوئیست را در فصل دوم کمدی-درام جنایی «فارگو» (Fargo) بر عهده داشت که به خاطرش نامزدی جایزه گلدن گلوب در رشته بهترین بازیگر زن را دریافت کرد.
کریستن دانِست در سال ۲۰۱۶ در فیلم زندگینامه‌ای و درام «ارقام پنهان» (Hidden Figures) به کارگردانی تئودور ملفی و بر اساس کتابی به همین نام اثر مارگوت لی شترلی که داستان زنان ریاضیدان سیاه‌پوست آمریکایی را بازگو می‌کند، در نقش «ویوین میشل» (سرپرست) بازی کرد.
در همین سال کریستن دانست برای بار سوم با سوفیا کوپولا همکاری کرد و در فیلم درام آمریکایی‌اش به نام «فریب‌خورده» (The Beguiled) به نویسندگی و کارگردانی کوپولا در کنار کالین فارل و نیکول کیدمن و ال فانینگ، و در نقش دوشیزه ادوینا حضور پیدا کرد.
کریستن در سال ۲۰۱۹ در سریال تلویزیونیِ کمدی سیاه On Becoming a God in Central Florida اثر رابرت فانک و مت لوتسکی از شبکه شوتایم، در نقش اصلی کریستال استابز بازی کرد و به خاطر این نقش نامزد جایزه گلدن‌گلوب در رشته بهترین بازیگر زن در سریال تلویزیونی شد.
کریستن دانِست بعد از سال‌ها بازیگری، سرانجام پایش به اسکار رسید و به خاطر بازی در نقش مکمل رز گوردون (بیوه و صاحب مسافرخانه) در فیلمِ آمریکایی-کانادایی-نیوزلندیِ درام و وسترن «قدرت سگ» (The Power of the Dog) به نویسندگی و کارگردانی جین کمپیون جوایز فراوانی دریافت کرد؛ که مهم‌ترینشان نامزدی اسکار و گلدن‌گلوب بود.
کریستن دانست در این فیلم، با شریک زندگی‌اش جسی پلمونز (در نقش جورج بربنک) و نیز با ستارگانی چون بندیکت کامبربچ، جسی پلمونس، توماسین مک‌کنزی و کدی اسمیت-مک‌فی همبازی بود.
کریستن در سن ۳ سالگی وارد هالیوود شد و بی‌توقف مشغول بوده است. لذا ۲۵ ساله بود که همه چیز برای این بازیگرِ بسیار فعال، ظرفیت روانی‌اش به نقطه‌ی جوش رسید و افسرده شد.
او برای درمانِ روحی و روانی‌اش وارد یک مرکز درمانی در یوتا شد. به گفته رسانه‌ها، کریستن بعد از یک پارتی شبانه‌ی بزرگ که بسیار زیاده‌روی کرده بود، وارد یک دوره‌ی بازپروریِ خودخواسته شده بود اما کریستن خودش این ادعا‌ها را رد کرده و گفته که این کار وی برای درمان افسردگی‌اش بوده است.
وی در مصاحبه‌ای چنین گفت:
«من داشتم دست و پا می‌زدم و فرصت پیدا کردم که به جایی رفته و مراقب خودم باشم. خوش شانس بودم که منابع لازم برای انجام این کار را داشتم. خانواده و دوستانم نیز فکر می‌کردند که این ایده خوبی است».
کریستن دانست که یکی از اعضای هیئت داوران شصت و نهمین جشنواره فیلم کن (سال 2016) بود، جایزه بهترین بازیگر مرد را به شهاب حسینی برای فیلم سینمایی «فروشنده» اهدا کرد.
وقتی که کریستن توانست در کنار برد پیت و تام کروز در نقش یک نوجوان در فیلم «مصاحبه با خون‌آشام» ظاهر شد، تمام دختران به او حسادت کردند.
وی در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۹ با استفن کولبرت درباره احساسِ هم‌بازی‌بودن با این دو فوق ستاره گفت:
«آن‌ها مانند خواهر کوچکشان با من رفتار کردند. من خیلی دوست‌داشتنی و خیلی معصوم بودم. حدود ۱۲ ساله بودم. فقط داشتم کارم را می‌کردم و آن‌ها خیلی با من مهربان بودند».
فیلم «خودکشی باکره‌ها» اولین همکاری کریستن با کوپولا بود. این‌دو دو بار دیگر در کنار هم بودند و یک رابطه دوستانه و عمیق داشتند. همین باعث شد که سوفیا کوپولا در نوجوانیِ کریستن، نقش زیادی در ایجاد اعتماد به نفس در او داشته باشد.
ـ چالش کریستن دانست برای بازی در سریال فارگو
در فصل دوم سریال «فارگو» کریستن در نقش یک آرایشگر اهل مینه‌سوتا بازی می‌کند که در یک قتل گرفتار شده است. کریستن درباره چالش‌برانگیز بودنِ این نقش گفته است:
«یادم می‌آید که در بغل مادرم گریه می‌کردم و می‌گفتم نمی‌خواهم به محل فیلم‌برداری برگردم»
تام کروز پس از نقش‌آفرینی در فیلم «مصاحبه با خون‌آشام»، هر سال در کریسمس برای کریستن دانست کیک نارگیل می‌فرستد. او این‌قدر این کار را کرده است که این کیک در خانواده‌ی کریستن به نام کیک کروز شناخته می‌شود.
۱۹۹۵: نامزدی گلدن‌گلوب در رشته بهترین بازیگر نقش مکمل زن در فیلم سینمایی، برای «مصاحبه با خون‌آشام»
۲۰۰۵: نامزدی جشنواره برگزیده مردم در رشته بهترین زوج هنری، برای «مرد عنکبوتی ۳»
۲۰۰۷: نامزدی جشنواره برگزیده مردم در رشته بانوی محبوب نقش اول
۲۰۰۸: نامزدی جشنواره برگزیده مردم در رشته بازیگر محبوب بر روی پرده‌ی سینما
۲۰۱۶: نامزدی اِمی در رشته بهترین بازیگر زن در سریال، برای «فارگو»
۲۰۱۶: نامزدی گلدن‌گلوب در رشته بهترین بازیگر نقش اول زن در سریال، برای «فارگو»
۲۰۱۷: برنده جشنواره فیلم بین المللی پام اسپرینگز در رشته بهترین گروه بازیگران، برای «ارقام پنهان»
۲۰۱۷: برنده جوایز انجمن بازیگران در رشته بهترین گروه بازیگران، برای «ارقام پنهان»
۲۰۲۰: نامزدی گلدن‌گلوب در رشته بهترین بازیگر زن در سریال، برای On Becoming a God in Central Florida
۲۰۲۲: نامزدی اسکار در رشته بهترین بازیگر نقش مکمل زن، برای «قدرت سگ»
۲۰۲۲: نامزدی گلدن‌گلوب در رشته بهترین بازیگر نقش مکمل زن، برای «قدرت سگ»
۲۰۲۲: نامزدی جوایز انجمن بازیگران در رشته بهترین بازیگر نقش مکمل زن، برای «قدرت سگ»
